„Książe Giedymin na Ponarskiej Górze przy ognisku myśliwskim na niedźwiedziej skórze leżał słuchając pieśni mądrego Lizdejki, A Wiliji widokiem i szumem Wilejki, ukołysany, marzył o wilku żelaznym; I zbudzony, za bogów rozkazem wyraźnym zbudował miasto Wilno”
Katedra Św. Kazimierza w Wilnie	(Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz”)

 

"Ty wiesz, że dumni nieszczęściem nie mogą                                                     Za innych śladem iść tą samą drogą. Kto mogąc wybrać, wybrał zamiast domu Gniazdo na skałach orła: niechaj umie Spać, gdy źrenice czerwone od gromu I słychać jęk szatanów w sosen szumie. Tak żyłem.”

Inwokacja w mickiewiczowskim „Panu Tadeuszu” do „Panny świętej, co w Ostrej świeci Bramie” spopularyzowała kult Matki Boskiej Ostrobramskiej poza Wilnem jak i też poza Litwą. Stała się Ona Pocieszycielką strapionych i nadzieją na odzyskanie niepodległości podczas zaborów i powstań narodowych. Według najnowszych badań, obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej został prawdopodobnie namalowany w Wilnie ok. roku 1620 przez nieznanego malarza. Głowę Madonny wieńczą dwie pozłacane korony zdobione szlachetnymi kamieniami. Jedna symbolizuje królową niebios, druga królową Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wizerunek Madonny Ostrobramskiej jest czczony również przez chrześcijan prawosławnych. Kult obrazu rozpoczął się po najeździe moskiewskim na Wilno w 1655r.

 

Obok gotyckiego koscioła św. Anny znajduje się pomnik Adama Mickiewicza, wzniesiony w 1984 r. przez litewskiego rzeźbiarza Giedyminasa Jakubonisa. Pomnik przedstawia młodego, zadumanego Mickiewicza, wspartego na przepołowionej kolumnie, symbolu rozdarcia poety żyjącego na emigracji.

     
Jedną z najbardziej popularnych miejscowości Litwy są Troki. Związane z Giedyminem, Kiejstutem i Witoldem, za rządów którego na wyspie znajdującej się na jeziorze Galwe, wybudowano obronny zamek 
Nasi uczniowie podziwiali te piękne miejsca, doznawali wielu wzruszeń.
Dzięki przewodniczce, nauczycielce języka polskiego wileńskiej szkoły, mogli obcować z poezją wielkiego wieszcza, Adama. Nawiązywały się także bliskie kontakty między naszymi gimnazjalistami a młodzieżą szkoły w Wilnie.

To już trzy lata odkąd nasza szkoła nawiązała kontakt z polską Szkołą Średnią im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie. Współpraca naszych szkół pozwala na poznawanie historii obu państw, wzajemnych stosunków politycznych i kulturalnych, daje możliwość wymiany oraz współpracy szczególnie w dziedzinie kultury i sportu.
Po raz kolejny dyrektor wileńskiej szkoły Helena Juchniewicz wraz z uczniami i nauczycielami przyjęła zaproszenie i w dniach 19 - 23 października 2004 przyjechała do Chorzowa.
Pobyt młodzieży z Wilna wzbogacił ofertę edukacujną naszej szkoły. Przede wszystkim poprzez udział w zajęciach z edukacji regionalnej "Poznajemy naszą małą ojczyznę Chorzów" oraz w programach muzyczno-poetycko-teatralnych. Uczniowie obydwu szkół z wielkim zapałem wzięli udział w zawodach sportowych oraz zajęciach sportowo-rekreacyjnych na pływalni szkolnej.
Uczniowie z Wilna zwiedzali zabytkowe miejsca Chorzowa, Katowic: Katedrę p.w. Chrystusa Króla, cmentarz zasłuzonych przy ul. Francuskiej oraz muzeum i Bibliotekę Śląską. Atrakcją pobytu był wyjazd do Tarnowskich Gór i zwiedzenie zabytkowej kopalni. Młodzież wzięła udział w spektaklu w Teatrze Rozrywki.
Wymiana między szkołami daje szanse uczestniczenia w międzynarodowych programach edukacyjnych, sprawia, że znikają bariery w realizacji edukacji regionalnej i europejskiej. 

Drugi dzień rozpoczęliśmy od zwiedzania kościoła św. Piotra i Pawła (jednego z najpiękniejszych przykładów barokowej architektury w Wilnie). Kościół ten znajduje się w polskiej dzielnicy Antokol. Z Antokolu krok jedynie dzielił nas od Góry Trzech Krzyży, skąd przemówił do nas niezrównany koloryt miasta – czerwień dachów, zieleń otaczających Wilno pagórków i niebieska wstęga rzeki. Z Góry Trzykrzyskiej rozciągał się widok na Stare Miasto.
Zwiedziliśmy cmentarza na Rossie, gdzie na grobie mieszczącym serce Marszałka Józefa Piłsudskiego zapaliliśmy znicze.
Panoramą Wilna zachłysnęliśmy się po raz kolejny z wieży telewizyjnej najwyższego obiektu na Litwie i centrum przekazu medialnego. Ze znajdującej się na wysokości 50-tego piętra platformy widokowej rozciąga się panorama całego miasta. To ogromne miasto skupione wokół świątyń wszystkich wyznań, pozostanie w naszej pamięci.
Popołudnie spędziliśmy w głębokiej zadumie, na uroczystym Apelu Poległych w Ponarach. Tu odbyła się prawdziwa lekcja historii i patriotyzmu. Złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze pod krzyżem i tablicami upamiętniającymi nazwiska Polaków, którzy tutaj zginęli. Ponary to mała miejscowość oddalona od śródmieścia Wilna o około 10 kilometrów. Okolica malownicza, lasy pełne grzybów, poziomek, rozśpiewane ptakami. Tu zbierali się kiedyś filomaci, a w okresie międzywojennym młodzież szkolna i akademicka. W 1940 roku władze radzieckie postanowiły zbudować tu bazę paliwową dla projektowanego w pobliżu lotniska. Do wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej wybudowano szereg ogromnych dołów-zbiorników. Doły były ogromne, o średnicy ponad 30 metrów, głębokości ponad 4 metry. Zwycięskie wojska hitlerowskie, po zajęciu Wilna, postanowiły wykorzystać je do akcji eksterminacyjnych. Tak Ponary stały się największym miejscem kaźni obywateli polskich na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej. W Ponarach zamordowano ponad 100 tysięcy ludzi: Żydów, mieszkańców Wilna i Wile ńszczyzny i tych, którzy uciekli na wschód w 1939 roku. Ginęli tu Cyganie, prawosławni i Starowiercy, żony oficerów radzieckich, ginęli Białorusini.  

Pomnik Ofiar Narodu Żydowskaiego w Ponarach	Pomnik Ofiar Polskich w Ponarach

Ponary to miejsce mordu Polaków, przeciwników hitleryzmu. Wśród Polaków rozstrzelanych w Ponarach było wielu uczniów wileńskich gimnazjów, członków Związku Młodych Polaków, przedstawicieli inteligencji, księży, profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego, żołnierzy Armii Krajowej. Dokładna liczba zamordowanych nie była i nie będzie nigdy znana. Ta lekcja historii wstrząsnęła nami, opuściliśmy to miejsce w milczeniu.
 

Dzień zakończył się wizytą w szkole im J. Kraszewskiego, gdzie uczestniczyliśmy w festynie podczas którego zaprezentowaliśmy swój program muzyczno-poetycki. Festyn zakończył się pieczeniem kiełbasy na ognisku i dyskoteką dla uczniów obu szkół. 
Mamy nadzieję, że współpraca z Wileńską Polską Szkołą im. J. Kraszewskiego będzie kontynuowana, co pozwoli nam poznać jeszcze dokładniej Litwę oraz zacieśnić kontakty z Polakami tam mieszkającymi.