Prezentacja

Przepisy kulinarne

---

Owsianka na dobry początek dnia

Owsianka na śniadanie, czy to z owocami, czy z bakaliami, z jogurtem lub miodem, jest nie tylko smaczna, zdrowa, ale także lekka. Niestety płatki owsiane są przez nas zbyt mało doceniane i wykorzystywane codziennej diecie, a przecież to samo zdrowie.

Płatki owsiane zawierają cenne składniki pokarmowe i dlatego są idealnym produktem na śniadanie. Owsianka to bardzo dobre źródło węglowodanów, witamin i wielu cennych mikroelementów, minerałów, aminokwasów oraz błonnika. Płatki spożyte każdego ranka dodają energii na 4 godziny!

Poznajmy, zatem wszystkie zalety i właściwości owsianki. Jest ona źródłem:

• Białka, 
• Węglowodanów, 
• Błonnika- w płatkach owsianych występuje on w największych ilościach spośród wszystkich innych zbóż. Aż 20 procent tego błonnika jest rozpuszczalne w wodzie. Powleka on ściany oraz śluzówkę przewodu pokarmowego, dzięki czemu spowalnia proces przyswajania cukrów, co pozwala uchronić się od cukrzycy
  i otyłości. Płatki owsiane są wskazane dla cukrzyków, gdyż wyrównują poziom cukru i insuliny w organizmie. Ponadto błonnik o nazwie beta-glukan wiąże kwasy tłuszczowe oraz pozbywa szkodliwe substancje znajdujące się w naszym organizmie. W momencie dotarcia do jelit usprawnia ich prawidłową pracę,
  a w samym żołądku wiąże nadmiar wydzielonych kwasów żołądkowych.
• Kwasu tłuszczowego­- płatki owsiane składają się z tłuszczów, które w swoim składzie zawierają niezbędne kwasy tłuszczowe (NNKT). Nasz organizm nie jest w stanie ich samodzielnie wytworzyć. Kwasy te przede wszystkim niwelują ryzyko powstania zakrzepów oraz chronią przed miażdżycą,
• Witamin- między innymi: witamina B1 wraz z kwasem pantotenowym– niweluje zmęczenie oraz rozdrażnienie, witamina B6– poprawia procesy myślowe, koncentrację oraz pamięć, witamina E – witamina młodości, spowalnia procesy starzenia się,
• Selenu i magnezu– wspiera system przewodzenia nerwowego, ponadto dba
  o prawidłowe funkcjonowanie mózgu,
• Soli mineralnych.

Dodatkowo płatki owsiane wykazują następujące właściwości:

• Stymulują proces wytwarzania “leptyny” w wątrobę, dzięki której usuwane są toksyny z organizmu,
• Wspierają trawienie,
• Pomagają w stanach depresji,
• Są idealne dla osób będących na diecie- zawierają mało kalorii, dzięki błonnikowiwypełnia żołądek i na długo dają uczucie sytości. Spożywanie regularnie owsianki na śniadanie pomaga utrzymać prawidłową wagę ciała,
• owies - zawiera też substancje antydepresyjne,

Rozróżniamy kilka rodzajów płatków owsianych:

• zwykłe – powstają ze sprasowanych nasion owsa. Ze względu na toksyczne dla człowieka fityniany nie możemy jeść ich na surowo. Płatki zwykłe należy gotować, nie nadają się do jedzenia bez gotowania,
• górskie – to bardziej sprasowane (czyli bardziej przetworzone) ziarna od płatków zwykłych. Płatki górskie można jeść po krótkim moczeniu w wodzie/mleku lub po zmiksowaniu w smoothie lub koktajlu,
• najbardziej popularne- błyskawiczne –to te zrobione z drobno ciętych nasion owsa, dlatego po zalaniu płynem błyskawicznie tworzą kleik.

Oto propozycja kilku przepisów na pyszną owsiankę:

OWSIANKA BOUNTY Z MALINAMI

Składniki na 2-3 porcje:

• 1 szklanka płatków owsianych górskich
• 2 łyżki wiórków kokosowych
• 200 ml mleka kokosowego z puszki (lub zwykłego mleka krowiego)
• 2 łyżki cukru
• 50 g czekolady mlecznej lub deserowej
• Maliny

Wykonanie:

• Płatki owsiane wsypać do garnka i zalać większą ilością zimnej wody z kranu, wymieszać i wylać mętną wodę, powtórzyć jeszcze 2 - 3 razy aż woda będzie czysta bez resztek łusek ziarna.
• Wlać świeżą wodę w ilości 1 i 1/2 szklanki, dodać wiórki kokosowe i zagotować. Zmniejszyć ogień, przykryć i gotować przez ok. 10 minut, w międzyczasie 2 - 3 razy zamieszać.
• Zdjąć pokrywę, dodać mleko kokosowe oraz cukier. Wymieszać i zdjąć z ognia.
• Nałożyć do miseczek, na wierzchu posypać posiekaną czekoladą i malinami.

OWSIANKA Z PRAŻONYMI JABŁKAMI

Składniki:

• 1 szklanka płatków owsianych,
• 3 szklanki mleka,
• 3 łyżki cukru (do smaku),
• 2 jabłka (najlepiej twarde i kwaśne),
• 2 łyżki cukru (do smaku)

Wykonanie:

• Płatki owsiane wsypać do garnka i wypłukać kilkakrotnie zmieniając wodę. Odcedzić, wlać mleko, dodać odrobinę soli i zagotować.
• Zmniejszyć ogień i gotować do miękkości przez ok. 15 minut, co chwilę mieszając, doprawić cukrem. W międzyczasie przygotować jabłka. Gdyby owsianka była za gęsta, dodajemy więcej mleka.
• Jabłka obrać, pokroić na ćwiartki, usunąć gniazda nasienne. Jabłka pokroić
  w kosteczkę, włożyć do garnka, dodać cukier i co chwilę mieszając gotować przez ok. 15 minut, lub do czasu aż jabłka zmiękną. Pod koniec doprawić cynamonem
  (ok. 1 łyżeczki).
• Owsiankę nałożyć do miseczek, dodać jabłka i opcjonalnie posypać brązowym cukrem lub skropić syropem klonowym.

Owsianki możecie tworzyć według własnych pomysłów, dodając ulubione owoce zarówno te świeże lub suszone.

Smacznego!!

Źródło:

www.beszamel.pl

https://beszamel.se.pl/porady/jak-zrobic/owsianka-wlasciwosci-zalety-dlaczego-warto-jesc-platki-owsiane-aa-qokY-pyvR-ZwKS.html

https://littlehungrylady.pl/2019/07/owsianka-na-10-sposobow.html

https://www.kwestiasmaku.com/przepis/owsianka-bounty-z-malinami

---

Świąteczne przyprawy

Święta Bożego Narodzenia nie kojarzą się tylko ze śniegiem, prezentami, uroczystym nastrojem, lecz także ze świątecznymi zapachami. Nie mam tu na myśli pięknego zapachu udekorowanej choinki, lecz przede wszystkim aromaty, które dochodzą z kuchni. Świąteczne potrawy urozmaicane są mnóstwem przypraw. Wiele z nich posiada intensywny, przyjemny dla naszego nosa zapach. Przyprawy te mają jedną wspólną cechę: dzięki ich uwodzicielskiemu zapachowi i niezrównanemu smakowi, przygotowują nas na nadchodzące Święta Bożego Narodzenia, a poza tym są bardzo zdrowe.

Przyjrzyjmy więc aromatycznym składnikom bożonarodzeniowych przepisów:

- Goździki - są nieodzownym składnikiem potraw świątecznych. W sezonie adwentowym warto dodać je do piernika, wrzucić do kompotu z suszu, herbaty, grzanego wina lub nadziać nimi pieczeń. Ich intensywny aromat wpłynie korzystnie na nasz nastrój, a cenne składniki w nich zawarte, pomogą nam uporać się z przewidywanym w tym okresie obciążeniem żołądka. Dodatkowo wzmocnią nam żołądek, złagodzą wzdęcia, poprawi trawienie i przyspieszy perystaltykę jelit. Jeśli w Święta dopadnie nas niechciany ból zęba, pomoże nam żucie goździka, gdyż zawarty w nim eugenol działa znieczulająco. Goździki poprawiają krążenie, a także rozgrzeją nas od środka.

- Cynamon - jest absolutnym klasykiem w okresie świątecznym, możemy go dodać między innymi do: gwiazdek cynamonowych, ciastek cynamonowych do ponczu, herbat. W Adwencie nic nie obejdzie się bez cynamonu. Dodanie cynamonu do potraw wigilijnych nie tylko, więc wpłynie on korzystnie na smak potraw, ale także pomoże w trawieniu, doda apetytu, pobudzi zmysły, pozytywnie nastroi, rozgrzeje nasz organizm oraz złagodzi stres- a to pozwoli na spokojne czerpanie radości z tych rodzinnych, świątecznych dni. Może także przydać się przy bólu brzucha, wymiotach, mdłościach, przyspiesza przemianę materii, poprawia trawienie, sprzyja odchudzaniu i detoksykacji organizmu. Posiada też właściwości przeciwwirusowe, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. Cynamon poprawia ukrwienie mózgu, co wpływa korzystnie na koncentracje i pamięć oraz na zdolności poznawcze. Cynamon to przyprawa, która swój charakterystyczny, słodko-korzenny, lekko piekący smak oraz intensywny zapach zawdzięcza olejkowi cynamonowemu. Istnieją dwa rodzaje: ostrzejszy cynamon Cassia i łagodniejszy, rzadziej występujący cynamon cejloński.

- Anyż – to świąteczna przyprawa, która znajduje się w piernikach, miodowym cieście, pieprzowych orzechach i anyżowych herbatnikach, Anyż sprawia, że ​​ słodkości stają się bardziej przyswajalne, gdyż uspokaja żołądek i jelita. Anetol zawarty w anyżu łagodzi również górne drogi oddechowe. Anyż można kupić w postaci całych nasion lub zmielony.

- Imbir - podczas Świąt Bożego Narodzenia możemy go znaleźć w roladach imbirowych lub herbatnikach, pierniku oraz herbacie. Zawiera wiele olejków eterycznych, które nadają mu ostry smak i działają rozgrzewająco. Jest ostry w smaku i ma intensywny aromat. Zawiera wiele substancji przeciwzapalnych. Poprawia apetyt i wspomaga trawienie, wskazany jest po przejedzeniu się, zwłaszcza po tłustych potrawach, może pomóc złagodzić ból. Pomaga przy przeziębieniu i przemarznięciu. Dodany do herbaty wraz z innymi rozgrzewającymi przyprawami, szybko poprawi krążenie i spowoduje przyjemne uczucie rozgrzania.

- Gałka muszkatowa - wzbogaca smak piernika i innych ciast, jest dobrym dodatkiem do potraw z mięsa, pasztetów, ryb, kapusty, znajdziesz ją też w pieprzowych orzechach. Osoby, które podczas Wigilii spożywają zupę rybną, nie mogą zapomnieć o tej smacznej i zdrowej przyprawie. Ta aromatyczna, słodko-ostra przyprawa przyda się w celu zapobiegania niestrawności i wzdęciom po świątecznej uczcie. Gałka muszkatołowa wykazuje działanie przeciwzapalne, odtruwa organizm, poprawia koncentrację i wpływa pozytywnie na nastrój i dobre samopoczucie, w małych ilościach działa uspokajająco. Bądźcie jednak ostrożni, jeśli zjemy za dużo gałki muszkatołowej, może to prowadzić do objawów zatrucia.

- Wanilia – to niestety bardzo kosztowna przyprawa o słodkim armacie. Stosuje się ją do lodów, deserów, czekolad, herbaty, kawy, ciast. Ma działanie poprawiające nastrój co przyczynia się do większego odprężenia podczas świątecznego stresu. Wzmacnia organizm i działa antydepresyjnie.

- Ziele angielskie - jest ściśle spokrewnione z goździkami, Można je znaleźć w ciastkach i pieczonych jabłkach. Ziele angielskie można dodać do każdej zupy, wywaru, bigosu, mięsa, do wszelkiego rodzaju marynat oraz sosów. Z pewnością wykorzystamy je przygotowując potrawy na wigilijny stół. Nadaje potrawom smacznego akcentu, ponieważ bogaty smak pieprzu przypomina jednocześnie różne inne przyprawy: gałkę muszkatołową, goździki, pieprz i cynamon. Olejki eteryczne zawarte w ziele angielskie pomagają trawić i łagodzić wzdęcia. Mówi się również, że ziele angielskie działa relaksująco.

- Kolendra - jest składnikiem świątecznego piernika, znakomicie uzupełnia smak potraw rybnych. Bardzo dobrze współgra z daniami opartymi o nasiona roślin strączkowych czy potrawy z kapusty, które powszechnie uważane za ciężkostrawne i wzdymające. W ferworze wigilijnych przygotowań nie zapomnijmy dodać szczyptę tej aromatycznej przyprawy p do bigosu i kapusty z grzybami, a liśćmi udekorować karpia w galarecie. W kuchni mają zastosowanie zarówno nasiona jak i liście kolendry. Cechuje się ona charakterystycznym zapachem i intensywnym, orientalnym smakiem, który jednak nie każdemu przypada do gustu.

- Kardamon - przyda się również w przygotowaniu świątecznych potraw. Korzenny, słodko-pikantny smak kardamonu doskonale pasuje do piernika, ciast, deserów, ciasteczek. Możemy go również dodać do kawa lub herbata, gdyż dodatkiem kardamonu smakuje i pachnie bardziej apetycznie. Doskonale nadaje się dla dzieci -wszystkie kaszki, owsianki, desery, zupy można wzbogacić tą przyprawą. Jego rozgrzewające działanie wywiera dobroczynny wpływ na cały organizm malucha, wzmacniając funkcje ważnych narządów życiowych. Kardamon ma korzystny wpływ na trawienie. Przynosi ulgę w dolegliwościach trawiennych, przyspiesza metabolizm, reguluje pracę układu pokarmowego, przyspiesza metabolizm, łagodzi wzdęcia, nudności, wymioty oraz usuwa zgagę. Ma działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Dodatkowo kardamon rozgrzewa nasz organizm oraz ma dobroczynny wpływ na układ nerwowy – działa tonizująco, wzmacniająco, poprawia nastrój i generuje dobry humor.

Źródło: https://naturalnieozdrowiu.pl/przyprawy-na-swieta-bozego-narodzenia/

              https://www.piccantino.pl/info/magazyn/wspaniale-swiateczne-przyprawy

---

TUŃCZYK NA TALERZU

ZALETY TUŃCZYKA
Tuńczyk jest dobrym źródłem białka. 100 g tuńczyka w zalewie z oleju dostarcza ok. 30 g białka i 200 kcal. W przypadku tuńczyka w sosie własnym jest to ok. 20 g białka i 90 kcal. Natomiast świeży tuńczyk ma ok. 24 g białka i 109 kcal. Tuńczyk w oleju zawiera więcej tłuszczu niż ten w sosie własnym. Konserwa z tuńczyka ma więcej sodu niż świeża ryba. Tuńczyk dostarcza cennych kwasów tłuszczowych omega-3 oraz witaminę D i B6. Zawiera także składniki mineralne takie jak selen, potas, magnez i jod.

TUŃCZYK JAKO ŹRÓDŁO WIELONIENASYCONYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH
Spożywanie ryb zawierających kwasy tłuszczowe omega-3 obniża stężenie cholesterolu LDL we krwi. Dzięki temu zapobiega rozwojowi miażdżycy i innych chorób układu sercowonaczyniowego. Regularne jedzenie ryb szczególnie zaleca się osobom z udokumentowaną niedokrwienną chorobą serca lub po przebytym zawale serca. Badania udowodniły, że wprowadzenie u takich osób do diety ryb obniża śmiertelność z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w tuńczyku odgrywają również kluczową rolę w prawidłowym rozwoju mózgu i rogówki. Ich niedobory mogą prowadzić do upośledzeń rozwoju funkcji poznawczych oraz zaburzeń wzroku. Kwasy tłuszczowe omega-3 wpływają także na odpowiednie działanie układu immunologicznego.

SAŁATKI Z TUŃCZYKIEM
Sałatka z tuńczykiem, pieczarkami, marchewką i awokado
Składniki:
100g (pół szkl) mieszanki ryżu basmati i dzikiego
4 łyżki ziaren słonecznika
puszka tuńczyka w oleju lub w sosie własnym
200g pieczarek
4 marchewki
pół puszki kukurydzy
awokado
łodyga selera naciowego
pół brokuła
łyżka posiekanej natki pietruszki
majonez
sól i pieprz

Wykonanie:
1. Ryż gotujemy na sypko w szklance wrzątku ze szczyptą soli i pieprzu, studzimy.
2. Ziarno słonecznika prażymy na suchej patelni aż zacznie ładnie pachnieć i złocić się.
3. Tuńczyka odsączamy.
4. Pieczarki kroimy na ćwiartki i obsmażamy na suchej patelni aż stracą surowość a sok,
który puściły, odparuje. Studzimy.
5. Marchewki kroimy w zapałkę i podsmażamy przez minutę na łyżce oleju – muszą stracić
surowość, ale pozostać jędrne i chrupkie. Studzimy.
6. Selera naciowego myjemy, kroimy w cienkie plasterki.
7. Brokuła dzielimy na różyczki i gotujemy na parze przez 4-5 min – tylko tyle by stracił surowość, ale pozostał jędrny.
8. Awokado obieramy, pozbawiamy pestki i kroimy w kostkę.
9. Wszystkie składniki mieszamy w misce z natką pietruszki i majonezem (ilość wg uznania).

Sałatka warstwowa z tuńczykiem
Składniki:
50g makaronu pełnoziarnistego lub bezglutenowego (waga przed ugotowaniem)
1 puszka tuńczyka w sosie własnym
4-5 jaj
1 puszka kukurydzy
3 ogórki kiszone lub konserwowe
4 majonez

Wykonanie:
1. Jajka gotujemy na twardo.
2. Makaron gotujemy al dente, przelewamy wodą na durszlaku.
3. Kukurydzę i tuńczyka odsączamy.
4. Jajka i ogórki kroimy w kostkę.
5. W salaterce układamy warstwowo składniki: makaron, kukurydzę, tuńczyka, ogórki, jajka.
6. Całość przykrywamy grubą warstwa majonezu lub cienkie warstwy majonezu smarujemy na poszczególnych warstwach.

Sałatka z tuńczykiem na krakersach
Składniki:
ok 250 g krakersów (półtorej paczki)
4 średnie korniszony
1 pęczek szczypiorku
4 jajka ugotowane na twardo
1 puszka dobrej lub bardzo dobrej jakości tuńczyka (170 gram)
150 gram żółtego sera
1 słoiczek majonezu ( 300 – 350 ml)
sól i pieprz

Wykonanie:
1. Na tackę lub inne płaskie naczynie układamy warstwę krakersów.
2. Ogórki kroimy w drobną kostkę i łączymy ze startym na drobnych oczkach serem. Następnie dodajemy 2 – 3 łyżki majonezu, mieszamy i rozprowadzamy na krakersach.
3. Układamy kolejną warstwę krakersów, na której rozprowadzamy (osączonego) tuńczyka wymieszanego uprzednio z łyżką majonezu.
4. Znów rozkładamy krakersy jak wyżej. Potem ścieramy na tarce białka, dodajemy 2 – 3 łyżki majonezu i doprawiamy solą i pieprzem. Rozprowadzamy na ostatniej warstwie krakersów.
5. Na koniec wierzch dekorujemy startymi na tarce żółtkami i posiekanym szczypiorkiem, a następnie odstawiamy do lodówki, najlepiej na noc.

Sałatka z kaszą, burakami i tuńczykiem
Składniki:
kasza gryczana - 1 torebka
buraki czerwone - 2 szt.
tuńczyk kawałki w oleju - 1 opakowanie
fasola czerwona w puszce - 1/2 opakowania
sok z cytryny - 1/2 szt.
sól i pieprz do smaku
jajka ugotowane na twardo - 2 szt.
natka pietruszki - 1/2 pęku
papryka czerwona - 1/2 szt.

Wykonanie:
1. Buraki dokładnie oczyścić, umyć, włożyć do garnka, zalać wodą i ugotować.
2. Ugotowane buraki przepłukać zimną wodą, obrać i pokroić w kostkę.
3. Kaszę ugotować według opisu na opakowaniu z dodatkiem soli.
4. Do ugotowanej kaszy dodać odsączonego tuńczyka oraz pokrojone buraki, dodać odsączoną z zalewy i przepłukaną zimną wodą fasolę czerwoną z puszki.
5. Wszystko skropić sokiem z cytryny, doprawić do smaku pieprzem i solą, lekko ale dokładnie wymieszać do połączenia składników.
6. Przełożyć do szklanej salaterki i udekorować ugotowanymi rozgniecionymi jajkami, paseczkami papryki oraz posiekaną pietruszką zieloną.

Źródło: dietetycy.org.pl, kuchnianawypasie.pl, gotujwstylueko.pl, www.dorotasmakuje.com.

 

---

 

Pigwa na zdrowie

Pigwa to naturalne źródło witaminy C i A, witamin z grupy B, kwasu foliowego, magnezu,
fosforu, potasu, wapnia, żelaza, pektyn
Zalety pigwy:

- Wspomaga odporność, warto po nią sięgać w czasie przeziębienia
- Regularne spożywanie pigwy obniża poziom cholesterolu
- Pobudza w sposób naturalny apetyt
- Wzmacnia przemianę materii
- Uspokaja

Pigwa może się sprawdzić jako naturalny odświeżacz powietrza. Owoce nabite goździkami
można ułożyć na parapecie.

SYROP Z PIGWY DOSKONAŁY NA JESIEŃ
1. Owoce pigwy obieramy i kroimy w ćwiartki, usuwając gniazda nasienne.
2. Umieszczamy w słoiku.
3. Zalewamy kilkoma łyżeczkami miodu.

ZDROWA PRZEKĄSKA Z PIGWĄ
Na kromce pieczywa układamy warstwowo ser np. kozi, awokado, pigwę, orzech włoski.
Skrapiamy oliwą, posypujemy czarnuszką, odrobiną świeżo zmielonego pieprzu i solą.
………..A NA DESER DLA ŁASUCHÓW :)

CZEKOLADOWE CIASTO Z PIGWĄ
LISTA SKŁADNIKÓW:
Ciasto:
- 160 g czekolady gorzkiej 80%,
- 300 g mąki pszennej typu 450,
- 4 jajka,
- 200 g masła,
- 200 g cukru,
- 250 ml mleka,
- 20 g ciemnego kakao,
- łyżeczka proszku do pieczenia,
- łyżeczka sody,
- 500 g pigwy lub musu z pigwy.

Polewa:
- 100 g masła,
- 80 g czekolady białej,
- 30 ml mleka.

PRZYGOTOWANIE:
1. Wszystkie sypkie produkty: mąkę, kakao, sodę oraz proszek do pieczenia wymieszaj
w jednej misce.
2. Gorzką czekoladę podziel na kostki, po czym wsyp je do metalowej miski, w tym czasie
zagrzej też wodę w garnku na kąpiel wodną. Średnica garnka powinna być odrobinę
mniejsza niż średnica miski.
3. Pokrój masło w kostkę, wyjmij jajka i mleko z lodówki. Jajka dodatkowo możesz ogrzać,
wkładając je do miseczki z ciepłą wodą.
4. Wstaw miskę z czekoladą do garnka z wrzątkiem. Pamiętaj, że woda nie powinna
dotykać dna miski. Delikatnie mieszaj czekoladę.
5. Gdy czekolada będzie już rozpuszczona, stopniowo dodawaj do niej masło i mleko.
6. Pozostaw czekoladową masę do ostudzenia. W tym czasie możesz oddzielić żółtka
od białek. Podziel też cukier na dwie części, każda po ok. 100 g.
7. Białka ubij trzepaczką lub mikserem. Cukier dodaj dopiero po minucie od rozpoczęcia
procesu ubijania, wsypując go stopniowo, aż do uzyskania sztywnej piany.
8. Żółtka połącz z drugą częścią cukru przy pomocy trzepaczki, aż do uzyskania gładkiej
masy.
9. Do żółtek utartych z cukrem dodaj powoli masę czekoladową. Krem z żółtek i czekolady
należy stopniowo łączyć z ubitym białkiem i sypkimi składnikami. Najprostszym
sposobem będzie dodawanie do osobnej miski małych porcji kremu, białek i sypkich
składników, a następnie mieszanie wszystkiego przy pomocy sylikonowej łopatki.
10. Na końcu dodaj do ciasta pigwę. Jeżeli używasz całych owoców pigwy, należy pokroić
je w plasterki.
11. Gotową masę przełóż do blachy wyłożonej papierem do pieczenia.
12. Nagrzej piekarnik do 170 stopni i piecz 45 minut, tryb grzania góra-dół. Po ustalonym
czasie sprawdź patyczkiem, czy ciasto jest mokre w środku. Jeżeli patyczek jest mokry –
dodaj dodatkowe 5-10 minut pieczenia.
13. Gdy ciasto jest gotowe – czas na polewę. W małym rondelku rozpuść masło, dodaj
pokruszoną tabliczkę białej czekolady oraz mleko. Polewę mieszaj tak długo, aż zrobi się
gęsta, następnie polej nią wystudzone ciasto. Smacznego!

Źródło:dziecisawazne.pl, kucharzenieedi.pl, Magazyn Dobre Rady10/2022

---

Jabłko i jego właściwości

 

Jabłka to najbardziej popularne owoce w Polsce. Cenione są za smak, różnorodność oraz za to, iż można z nich przygotować potrawy słodkie, słone oraz przetwory. Jednak najważniejszy ich cechą, jest ich wpływ na nasze zdrowie. W Polsce wyróżnia się kilka najpopularniejszych odmian jabłek:

• Gala,
• Ligol,
• Golden Delicious,
• Papierówka,
• Antonówka,
• Kosztela,
• Gloster,
• Szampion.

Zalety jabłka:

• Jabłko ma bardzo mało kalorii, w 100 gramach znajduje się 52 kcal.
• Zawarte są w nim duże ilości błonnika pokarmowego.
• Pektyny pomagają oczyścić organizm z trujących substancji – dlatego zalecane są osobom, które mają w pracy styczność ze szkodliwymi substancjami oraz mieszkańcom zanieczyszczonych miast. Pektyn zmniejszają wchłanianie cholesterolu, chronią przed zawałem i miażdżycom, a także regulują perystaltykę jelit i zapobiegają zaparciom.
• Jabłka są bogatym źródłem przeciwutleniaczy.
• Owoc ten skrywa w sobie moc witamin i minerałów, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przede wszystkim jest bogatym źródłem witaminy C i potasu. W tym małym owocu znajdziemy także mnóstwo fosforu, wapnia, sodu, magnezu i żelaza. Najważniejsza jest witamina C, która wzmacnia układu odpornościowego. Jedzenie jabłek zapobiega rozwojowi infekcji.
• Jabłka działają moczopędnie, dzięki czemu mogą zmniejszać obrzęk nóg oraz poprawiają pracę wątroby, wzmacniają mięśnie, serce, układ nerwowy.

Jabłka a układ pokarmowy

Regularne jedzenie jabłek usprawnia pracę jelit i wspomaga metabolizm. Dzieje się to za sprawą błonnika pokarmowego, zawartego w tym owocu, który dodatkowo sprawia, że szybciej czujemy sytość po posiłku. Jabłka likwidują wzdęcia. Owoce te łagodzą objawy zgagi i likwidują nieświeży oddech. Gdy małe dziecko ma biegunkę, to pomogą mu gotowane tarte jabłka, a u dorosłych doskonale sprawdzą się przy niestrawności i wrzodach. Lecznicze zastosowanie mają skórki z jabłka. Ugotowana
z nich herbatka działa dezynfekująco i likwiduje stany zapalne w jamie ustnej i gardle. Samodzielnie można również przygotować ocet jabłkowy. Wypijając jego dwie łyżeczki z dwiema łyżeczkami miodu i połową szklanki wody, uzupełniamy potas w organizmie i poprawiamy trawienie. Jednak ocet jabłkowy nie jest polecany osobom z wrzodami.

Jabłka a nasze serce

Potas zawarty w jabłkach przyczynia się do prawidłowej pracy układu sercowo-naczyniowego. Uszczelnia ściany naczyń krwionośnych i zapobiega odkładaniu się złogów cholesterolu. Reguluje jego poziom we krwi. Jedzenie jabłek chroni więc nas przed rozwojem nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, a w konsekwencji przed zawałem serca i udarem mózgu.

Cukrzyca a jabłka

Pektyny, o których była już mowa powyżej, przyczyniają się do uregulowania poziomu cukru we krwi. Jabłka są świetną przekąską pomiędzy kolejnymi posiłkami. Mają też stosunkowo niski indeks glikemiczny. Cukrzycy powinni wybierać te bardziej kwaśne odmiany, o twardym i chrupkim miąższu. W owocu znajduje się też kwercetyny, które zmniejszają ryzyko wystąpienia tzw. zaćmy cukrzycowej. Jednak dotyczy to tylko surowych jabłek, których nie przerabiamy na soki ani konfitury.

Jabłko a odchudzanie

Pektyny, które mają moc usuwania toksyn z organizmu, wspierają też usuwanie metali ciężkich. Ze względu na dużą zawartość błonnika, jabłka jedzone w nadmiarze wykazują działanie przeczyszczające. Z tego też powodu bardzo często w ramach wsparcia odchudzania stosuje się tzw. jednodniowy detoks jabłczany. Wówczas przez jeden lub 2 dni spożywa się tylko jabłka, w dowolnej ilości i postaci. Zawarty w nich błonnik powoduje, że szybciej czujemy się syci po posiłku. Jabłka hamują uczucie głodu, dzięki czemu mniej pojadamy w ciągu dnia, a to pozwala na zachowanie pięknej sylwetki na dłużej. Należy pamiętać o tym, że jedzenie jabłek wspiera nas więc w walce o lepszą sylwetkę, ale nie może nimi zastąpić zbilansowanej diety 
i regularnej aktywności fizycznej.

Jabłka dla urody

Te zdrowe owoce ułatwiają przyswajanie wapnia przez organizm i w ten sposób wzmacniają włosy i paznokcie a także zęby. Twarde jabłka to dobre ćwiczenie dla naszych dziąseł, które dzięki gryzieniu wzmacniają się. Warto pamiętać, że po umyciu zębów nie należy zjadać jabłek, gdyż cukier w nich zawarty sprzyja próchnicy.

Wspomniana wcześniej witamina C bierze także udział w metabolizmie, zapewnia młody wygląd skórze i przeciwdziała jej wiotczeniu. Wspólnie z witaminą PP zapobiega powstawaniu podskórnych wysięków i pajączków.

Jednak czy wszyscy mogą jeść jabłka?

Niestety wszystko w nadmiarze szkodzi.  Na jabłka szczególnie powinny uważać osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego. Owoce te mają co prawda pozytywny wpływ na układ pokarmowy, jednak zawarte w nich cukry proste (fruktoza i poliole) mogą drażnić uwrażliwione ściany żołądka, powodując właściwości bólowe, biegunki lub uciążliwe zaparcia. Osoby te nie muszą rezygnować z jedzenia jabłek, jednak dopuszczalna dzienna dawka, która nie zrobi krzywy, to zaledwie ćwiartka tego owocu. Wyjątkiem jest ocet jabłkowy który można spożywać bez obaw
 o konsekwencje zdrowotne. Osobom borykającym się z IBS (zespół jelita wrażliwego) może nawet pomóc.

Nasze jabłka są świetnym składnikiem dżemów, konfitur, kompotów oraz musów.
W towarzystwie aromatycznych, korzennych przypraw stają się świetnym pomysłem na przetwory w okresie jesiennym.

Poniżej przepis na mus jabłkowy, który stanowi podstawę do np. szybkiej szarlotki oraz jako dodatek do naleśników, owsianki, zimowej herbaty, ryżu na mleku, placków ziemniaczanych, czy po prostu do wyjadania łyżeczką prosto ze słoika.

Mus jabłkowy powstaje z kilku prostych składników - jabłek, wody i przypraw jak wanilia czy cynamon.

Mus jabłkowy:

Składniki:

2  kg jabłek

500  g cukru

0.5  szklanki wody

Przygotowanie ok 60 min:

• Jabłka obieramy, usuwamy gniazdka nasienne i kroimy na małe kawałki (tzw. ósemki).
• Przekładamy do garnka i zalewamy wodą. Gotujemy tak długo, aż jabłka się rozpadną, a woda wyparuje.
• Dodajemy cukier ciągle mieszając. Możemy dodać przyprawy: cynamon, wanilię. Gotujemy jeszcze około 10 minut.
• Gorące jabłka przekładamy do słoików, zakręcamy.
• Pasteryzujemy ok. 20 minut. Po ugotowaniu odwracamy do góry dnem i zostawiamy tak na noc.
• Nasz mus jest gotowy 😊
• Smacznego!!!!

Źródło:

https://zywienie.abczdrowie.pl/jablka

---

DOMOWE LODY SORBETOWE - DOSKONAŁE NA WAKACJE

 

Domowe lody są zdecydowanie lepsze niż te ze sklepu. Nie tylko dlatego, że dokładnie wiesz ile jest w nich owoców i jakiej jakości są składniki. Zrobienie lodów w domu jest bardzo proste i daje dużo satysfakcji. Jestem pewna, że Ci, którzy zrobią lody po raz pierwszy, będą zaskoczeni jak są pyszne... ile jest w nich aromatu, naturalnego koloru i smaku. Uwielbiam sorbety owocowe. Wczesnym latem, w sezonie na truskawki, taki sorbet truskawkowy robię przynajmniej raz w tygodniu.
- tylko 3 składniki
- bez maszynki do lodów
- prosto, tanio i smacznie

 

1. Sorbet truskawkowy:
Czas przygotowania: 15 minut
Czas mrożenia: 6 godzin
Liczba porcji: 10 gałek
Składniki:
-500 g truskawek
-pół szklanki cukru
-sok z 1 cytryny i 2 łyżki wody

W małym rondelku umieść sok z cytryny, dwie łyżki wody oraz cukier. Podgrzewaj syrop kilka minut do całkowitego rozpuszczenia się cukru. Odstaw do przestudzenia. W tym czasie umyj truskawki i usuń szypułki. Truskawki umieść w garnku i zmiksuj na gładką masę. Możesz użyć blendera ręcznego, lub zmiksować je w kielichu. Do masy truskawkowej wlej syrop z cukru. Całość zamieszaj i przelej do niedużego pojemnika na lody. Po 2 godzinach wyjmij pojemnik i zamieszaj lody. Ja używam do tego ręcznego blendera. Blenduj lody jeszcze 1-2 razy w godzinnych odstępach. Dzięki temu ich struktura będzie jednolita i będzie można je nakładać "na gałki". Po każdym mieszaniu lody od razu odkładaj do zamrażalnika. Masa w dużym pojemniku z zamknięciem całkowicie zamrozi się po 6 godzinach.
W wersji lodów na patyku, czy w foremkach wystarczą już tylko 2 godziny mrożenia.

 

2. Sorbet cytrynowy

Składniki:
-200 g cukru
-200 ml wody
-4 szt cytryn

Do wody dodaję cukier i stawiam garnuszek na ogniu. Czekam aż cukier całkowicie się rozpuści. Z jednej cytryny ucieram skórkę i dodaję do gotującej się wody z cukrem. Wyciskam sok z cytryn. Dodaję ciepłą wodę z rozpuszczonym cukrem do soku cytrynowego i dokładnie mieszam. Przelewam wszystko do pojemnika i umieszczam go w zamrażalniku. Mieszam lody co 30 minut - w innym wypadku powstaną kryształki lodu.

 

 

SZASZŁYKI OWOCOWE -  IDEALNE DO ZROBIENIA PRZEZ DZIECI !

 

Szaszłyki owocowe sprawdzą się na każdym przyjęciu, urodzinach , a także na pikniku czy po prostu jako zdrowy podwieczorek czy deser. W takiej postaci z pewnością dzieci chętniej sięgną po owoce a i dorośli na pewno się na nie skuszą. Owoce na szaszłyki mogą być dowolne. Ważne, aby były dość twarde, tak aby bez problemu trzymały się na patyczkach. Poza tym należy pamiętać, że niektóre owoce (np. banan) warto skropić sokiem z cytryny, aby uniknąć nieestetycznego ciemnienia owoców. Są idealne do zrobienia przez najmłodszych ponieważ przepis naprawdę jest prosty.

 

Co będzie potrzebne do zrobienia szaszłyków owocowych ?

Tak naprawdę wszystkie owoce, które mamy pod ręką nadadzą się idealnie. W moim przypadku są to:
-borówki amerykańskie
-czerwone winogrona
-kiwi
-banany
-mango
-truskawki
-patyczki do szaszłyków

 

Sposób przygotowania:

Wszystkie owoce dokładnie myjemy. Kiwi, banany i mango kroimy na mniejsze kawałki. Kolejno wszystkie owoce nabijamy na patyczki do szaszłyków.

 

KOKTAJLE DLA ZDROWIA

 

Źródło: https://inspirowanesmakiem.pl/swieze-soki-jak-laczyc-warzywa-i-owoce

 

Codzienna dieta ma ogromny wpływ na budowanie odporności. To właśnie regularna podaż odpowiednich witamin i mikroelementów zabezpiecza organizm w okresach wzmożonej zachorowalności na infekcje. Jednym ze sposobów na ich dostarczenie są koktajle. Sprawdź trzy przepisy na prawdziwe „bomby witaminowe”.

 

Koktajl z mango i aronii

Składniki (2 koktajle po 250 ml):
1 mango (ok. 350 g)
1 pomarańcza (ok 200 g)
1 banan (ok. 150 g)
1 jabłko (ok.150 g)
50 ml soku z aronii (ok. 3 łyżki)

 

Przygotowanie: Wycisnąć sok z pomarańczy i jabłka. Mango i banana obrać i zblendować. Dodać wyciśnięte soki i sok z aronii. Całość wymieszać.

 

Warto wiedzieć:

Aronia to bogactwo bioflawonoidów (m.in. witamina P, rutyna, kwarcetyna) działających przeciwwirusowo i przeciwbakteryjne. Ponadto, aronia zawiera witaminę C, E oraz witaminy z grupy B. Owoc ten ma również działanie antyoksydacyjne, ze względu na wspomniane bioflawonoidy, które wspomagają przyswajanie witaminy C.

Pomarańcza to przede wszystkim źródło witaminy C (53 mg na 100 g), beta-karotenu oraz witamin z grupy B. Przy sporządzaniu soku z tego owocu, należy zostawić jak najwięcej białej skórki (tzw. albedo), w skład której, tak jak w przypadku aronii, wchodzą flawonoidy wzmagające działanie witaminy C.

Mango to jedno z najbogatszych źródeł miedzi (zawiera aż 1,7 g w 100 g), biorącej udział
w tworzeniu czerwonych krwinek. Mango jest źródłem witamin: A, C, E i PP. Ma silne działanie antyoksydacyjne. Pomimo zawartości dużej ilości węglowodanów, ma korzystny wpływ na poziom cukru we krwi.

 

Koktajl z dodatkiem imbiru

Składniki (2 koktajle po 250 ml):
ananas świeży (ok.150 g)
1 pomarańcza (ok. 200 g)
1 jabłko (ok. 150 g)
imbir świeży (ok. 2 cm)
mały pęczek natki pietruszki

 

Przygotowanie: Ze wszystkich składników wycisnąć sok. Opcjonalnie zmiksować lub zblendować.

 

Warto wiedzieć:

Imbir jest rośliną znaną i cenioną od tysięcy lat ze względu na swoje liczne prozdrowotne właściwości. Na dobre zagościł w medycynie chińskiej, tybetańskiej oraz w Ayurwedzie. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwwirusowe oraz przeciwbakteryjne. W jego skład wchodzą olejki eteryczne oraz substancje nielotne. Za charakterystyczny ostry zapach imbiru odpowiadają gingerole, główne składniki aktywne biologiczne wśród ostrych substancji nielotnych.

Natka pietruszki jest bardzo bogata w żelazo, witaminę C (posiada jej więcej niż cytrusy, bo aż 77 mg w 100 g), beta-karoten oraz witaminę E. Jedzona codziennie pomaga zwalczać infekcje.

Ananas to jedno z najbogatszych źródeł bromeliny, enzymu o potężnych właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbólowych, jak również poprawiających trawienie. Posiada silne właściwości antyoksydacyjne. Jest bogaty w witaminę C (44 mg w 100 g).

 

 

Koktajl z dodatkiem miodu i cytryny

Składniki (2 koktajle po 200 ml):
2 spore garście szpinaku
2 pomarańcze
1 cytryna
1 łyżka miodu

 

Przygotowanie: Ze wszystkich składników wycisnąć sok. Opcjonalnie zmiksować lub zblendować.

 

Warto wiedzieć:

Cytryna to źródło witaminy C, choć – pomimo powszechnej opinii – nie ma jej najwięcej (53 mg na 100 g). Posiada jednak rutynę, która zapobiega utracie tej witaminy z organizmu. Jest bogata w beta-karoten, witaminy z grupy B, E, potas oraz magnez. Skórka cytryny zawiera limonen – substancję o silnych właściwościach antynowotworowych.

Miód jest bogaty w składniki budulcowe, energetyczne i regulujące. Bardzo szybko uzupełnia niedobory energetyczne, utrzymując poziom energii przez długi czas. Pozytywnie wpływa na układ oddechowy, szczególnie w stanach infekcyjnych górnych dróg oddechowych. Posiada śladowe ilość mikroelementów oraz witamin.

Szpinak jest źródłem beta-karotenu, witaminy C oraz luteiny. Ma właściwości antynowotworowe. Jest bogaty w potas, żelazo i kwas foliowy. Osoby cierpiące na kamicę nerkową, powinny go unikać. Występujący tam kwas szczawiowy (szczawian wapnia) przyczynia się do powstania kamieni nerkowych.

 

Domowe koktajle, które wspierają odporność to nie tylko bogate źródło witamin, mikroelementów czy przeciwutleniaczy. To również prosty, zdrowy i pyszny pomysł na drugie śniadanie lub podwieczorek. Warto włączyć je do codziennej diety, aby każdego dnia wspierać swoją odporność organizmu. Komponowanie własnych koktajli może okazać się świetną zabawą i odkrywaniem nowych smaków.

Źródło :https://www.aptekagemini.pl/poradnik/zdrowie/zrob-to-sam-koktajle-na-odpornosc/

 

 

 

ZASOSOWANIE ZIÓŁ

Bardzo wiele silnych lekarstw jako składniki aktywne zawiera substancje wyizolowane właśnie z natury. Różnica pomiędzy lekarstwem a zielem jest taka, że w lekarstwie zazwyczaj dawki te są kilkukrotnie podwyższone.
Jednak i ziołolecznictwo odpowiednio przeprowadzone może odnieść pozytywny wpływ na organizm. Warto poznać, w jakich sytuacjach należy stosować poszczególne rośliny.

 

Nawilżenie i wzmocnienie błon śluzowych.

Błony śluzowe powlekają cały nas organizm „od środka”. Zawierają one dużą ilość śluzów, które chronią przed negatywnym wpływem czynników chemicznych oddziałujących wewnętrznie i zewnętrznie na organizm. Błony śluzowe żołądka chronią przed żrącym działaniem kwasu solnego. Błony śluzowe dróg oddechowych umożliwiają oczyszczanie powietrza i zapobiegają dostawaniu się bakterii do wnętrza organizmu. Nawilżając błony śluzowe powodujemy zwiększoną produkcję śluzu i utrzymanie właściwego środowiska wewnętrznego, nieprzenikalnego dla patogenów. Z kolei wzmacniając je, czynimy je jeszcze bardziej odpornym na wysychanie czy uszkodzenia oraz na ataki drobnoustrojów.

 

Zioła przeciwwirusowe.
Wirusy są mikroorganizmami, które potrafią wywołać bardzo silne stany zapalne i poważne choroby. Jedna z nich to na przykład grypa, której można się wystrzegać stosując profilaktycznie, a także leczniczo, następujące zioła.
Bakterie chorobotwórcze są wszędzie, i bardzo chętnie wnikają do naszego organizmu wszelkimi możliwymi drogami, namnażając się czym prędzej i siejąc spustoszenie. Należy więc regularnie zabezpieczać się przed nimi, wzmacniając nasz układ odpornościowy poprzez serwowanie mu substancji antybakteryjnych. Hamują one namnażanie się bakterii i pomagają w usuwaniu stanu zapalnego wywołanego przez infekcję. Zioła znane ze swych antybakteryjnych właściwości można stosować wewnętrznie oraz zewnętrznie.

 

Zioła przeciwgorączkowe.
Aby zbić gorączkę, najczęściej stosujemy tabletki o działaniu przeciwgorączkowym. Można jednak wykorzystać zioła, które skutecznie wpływają na obniżenie temperatury ciała i tym samym poprawę samopoczucia osoby chorej.

 

Zioła napotne.
Zioła, które mają działanie napotne, również działają na obniżenie temperatury ciała. To również sposób na to, aby wypocić z organizmu nadmiar wody powodujący opuchnięcie przy trudnościach z wydalaniem wody.

 

Zioła przeciwzapalne.
Zioła z tej kategorii mają przede wszystkim za zadanie obniżanie liczby cytokin prozapalnych,
a co za tym idzie – zmniejszanie obrzęku, zaczerwienienia, bólu czy wysięku spowodowanego stanem zapalnym. Stosowane są bądź to zewnętrznie, bądź jako napary, w zależności od miejsca, w którym toczy się stan zapalny.

 

Zioła rozgrzewające
Te zioła można zastosować w postaci herbatek rozgrzewających lub dodatku do potraw. Podnoszą one lekko temperaturę ciała. Może to być przydatne przy przeziębieniach, gdy wyższa temperatura ciała pomaga szybciej walczyć z infekcjami. Mogą też przydać się jako wspomaganie w stanach wychłodzenia organizmu.

 

 źródło:https://motywatordietetyczny.pl/2019/05/50-ziol-leczniczych-ktore-sa-przeciwwirusowe-antybakteryjne-a-ktore-napotne-i-rozgrzewajace/

 

 

 

 

NAWILŻAJĄCE OWOCE I WARZYWA

Woda jest niezbędna do życia. Pomaga organizmowi wykonywać wiele ważnych funkcji, od produkcji enzymów trawiennych i wchłaniania witamin, minerałów i naturalnych cukrów, po regulację temperatury ciała i promowanie regularności wypróżnień.
Podczas gdy prawie wszystkie pokarmy zawierają wodę, owoce i warzywa mają najwyższą zawartość wody. Większość owoców i warzyw składa się w 80-98% z wody.

 

Nawilżające warzywa (procent wody wagowo)

- Ogórki i sałata – 96% wody
- Cukinia, rzodkiewka i seler – 95% wody
- Pomidor i pomidor cherry – 94% wody
- Zielona kapusta – 93% wody
- Kalafior, bakłażan, czerwona kapusta, papryka i szpinak – 92% wody
- Brokuły – 91% wody
- Marchew – 87%
- Strąki zielonego groszku / grochu – 87% wody

 

Owoce nawilżające (procent wody na objętość)

- Arbuz i truskawki – 92% wody
- Grejpfrut – 91% wody
- Kantalupa – 90% wody
- Brzoskwinie – 88%
- Ananas, żurawina, pomarańcze i maliny – 87% wody
- Morele – 86% wody
- Jabłka i gruszki – 84% wody
- Wiśnie i winogrona – średnio 81% wody
- Banan – 74% wody

źródło:https://motywatordietetyczny.pl/2019/01/nawilzajace-owoce-i-warzywa/

 

CZEGO I DLACZEGO POTRZEBUJE NASZE CIAŁO ?

Czego innego potrzebuje mózg, a czego innego oczy. Które składniki są najważniejsze dla rozwoju poszczególnych części ciała i organów wewnętrznych? Układając menu dla dziecka, warto pamiętać, że każda część jego ciała potrzebuje różnych składników odżywczych. Dzięki temu łatwiej wybierzemy różnorodne warzywa i owoce w odpowiednich proporcjach.

 

MÓZG

Magnez: pomaga w tworzeniu neuronów oraz korzystnie wpływa na działanie całego mózgu.
Niacyna: warunkuje prawidłowe funkcjonowanie mózgu i obwodowego układu nerwowego.
Błonnik: w procesie fermentacji błonnika pokarmowego wytwarzane są kwasy tłuszczowe stymulujące tworzenie się połączeń pomiędzy komórkami mózgowymi.

 

OCZY

Beta- karoten (prowitamina A): jest składnikiem rodopsyny występującej w siatkówce oka.
Luteina i zeaksantyna: znajdują się plamce żółtej, chronią siatkówkę oka przed uszkodzeniami i nadmiarem światła.

 

SKÓRA

Beta- karoten (prowitamina A): wpływa na wygląd cery, rogowacenie i łuszczenie się skóry.
Witamina C: odpowiada za syntezę kolagenu i elastyczność skóry.
Biotyna: niedobór prowadzi do wysuszenia przebarwień skóry i zmian łuszczycowych.

 

WŁOSY

Beta- karoten (prowitamina A): pomaga w odbudowie keratyny – podstawowego składnia, z którego zbudowane są włosy. Łącznie z witaminą C są niezbędne do produkcji sebum, wydzieliny gruczołów łojowych.
Żelazo: jego niedobór sprawia, że włosy staja się cienkie i łamliwe.
Biotyna: jej niedobór powoduje wypadanie włosów.

 

SERCE

Witamina C, beta- karoten: maja działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne.
Foliany: przy ich niedoborze dochodzi do zwiększonego wytwarzania homocysteiny i rozwoju miażdżycy.
Potas: zapewnia prawidłowe ciśnienie krwi.
Błonnik: jego frakcje rozpuszczalne obniżają poziom stężenia cholesterolu i trójglicerydów we krwi.

 

ZĘBY

Witamina C: odpowiedzialna jest za tworzenie i regenerację tkanki łącznej. Jej niedobór może powodować obrzmienie i krwawienie z dziąseł, a w efekcie chwiejność czy nawet wypadanie zębów.
Wapń: buduje i wzmacnia strukturę zębów.

 

KOŚCI

Wapń: podstawowy składnik budulcowy kości. Jego długotrwały niedobór u dzieci powoduje krzywicę oraz zmniejszenie szczytowej masy kostnej, a u dorosłych – osteoporozę.
Witamina C: uczestniczy w syntezie koleganu. Przy jej niedoborze dochodzi do mrowienia i drętwienia kończyn, skurczów łydek, drgania powiek.
Magnez: bierze udział w przemianach witaminy D, która jest niezbędna do utrzymania zdrowych kości .

 

MIĘŚNIE

Magnez: odpowiedzialny jest za kurczliwość mięśni. Przy jego niedoborze dochodzi do mrowienia i drętwienia kończyn, skurczów łydek, drgania powiek.
Biotyna i kwas pantotenowy: ich niedobory powodują osłabienie i zmęczenie mięśni, ich bóle i sztywność.

 

UKŁAD POKARMOWY

Błonnik: główny składnik potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Pobudza perystaltykę jelit, ułatwia wypróżnienia i zapobiega zaparciom. Pobudza wydzielanie soków trawiennych, dzięki czemu ułatwia trawienie pokarmów.

 

W których warzywach i owocach szukać cennych składników?
POTAS: banany, morela, jabłka, pomidory, marchewki, brokuły, buraki
MAGNIEZ: szpinak, jarmuż, boćwina
FOLIANY: brukselka, brokuły, jarmuż, sałata, kapusta, szparagi
WTAMINA C: czarne porzeczki, truskawki, kiwi, cytryny, czerwona papryka, kalafiory, szpinak, natka pietruszki
NIACYNA: banany, kiwi, morele, brokuły, brukselki,
BŁONNIK: jabłka, pomarańcze, brokuły, marchewka, bakłażany, fasolka szparagowa
ŻELAZO: pewne jego ilości znajdują się w burakach oraz zielonych warzywach ( natka pietruszki, jarmuż, szpinak i inne)
BIOTYNA: jagody, truskawki, banany, kalafiory, szpinak, pomidory
WAPŃ: pewne ilości tego składnika znajdują się w fasolce szparagowej, brokułach, kapuście, jarmużu, natce pietruszki, kiwi, suszonych morelach.
BETA – KAROTEN ( PROWITAMINA A): marchewka, natka pietruszki, szpinak, jarmuż, brokuły, morele, brzoskwinie
KWAS PANTOTENOWY: brokuły, pomarańcze, melony, awokado, banany
LUTEINA i ZEAKSANTYNA: jarmuż, szpinak, sałata, dynia, pomarańcze

 

źródło : "Supermocni kontra złodzieje zdrowia" NCEŻ, LIDL

 

źródło : https://motywatordietetyczny.pl/2019/05/zdrowe-chipsy-ktore-zrobisz-w-domu-z-ulubionych-warzyw/

 

ŚWIEŻE ZIOŁA

Szczypiorek
- pochodzi z tej samej rodziny roślin co czosnek, cebula i por,
- dobry dodatek do kanapek i sałatek, który działa antybakteryjnie,
- zawiera dużą ilość witaminy C i witaminy B2, a także prowitaminę A, wapń, żelazo, potas i fosfor.

 

Pietruszka
- liście pietruszki świetnie komponują się z bulionami warzywnymi i mięsnymi, daniami
z ryb i owoców morza, zupami, sokami warzywnymi oraz surówkami,
- jest niezwykle bogatym źródłem witaminy C oraz żelaza (100g natki pokrywa ponad dwukrotnie dzienne zapotrzebowanie organizmu na witaminę C),
-polecana osobom chorującym na anemię, a także zmagającym się ze słabą odpornością,działa również moczopędnie i oczyszczająco, polecana jest w chorobach reumatycznych.

 

Rozmaryn
- ma mocny korzenny zapach, w smaku jest delikatnie gorzki,
- jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa ,,rosmarinus”, co znaczy „rosa od morza”,
- w kuchni stosowany do przyprawiania : mięs, ryb, ryżu, zup oraz sałatek,
- działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie, wpływa korzystnie na procesy trawienne, jest wiec doskonałym dodatkiem do dań tłustych.

 

Tymianek
- ma ciepły,przyjemny i lekko pikantny aromat oraz gorzkawy posmak,
- można więc dodawać do potraw – zup, sosów, mięs, farszów i marynat, a także stosować jak ziołowy lek w postaci naparu,
- skuteczny sposób na choroby układu oddechowego, łagodzi kaszel, działa przeciwbakteryjnie i ułatwia oddychanie.

 

Bazylia
-jest doskonałym dodatkiem do dań z pomidorów, sałatek i sosów, niezastąpiony składnik pesto,
-żeby osiągnąć najbardziej intensywny smak i aromat, bazylię dodajemy do potraw tuż przez końcem gotowania,
- ma właściwości przeciwutleniające i przeciwbakteryjne, wpływa korzystnie na trawienie i działa łagodnie uspokajająco.

 

Oregano
- jest idealną przyprawą do pizzy, zapiekanek i sosu pomidorowego, które z dodatkiem świeżej przyprawy nabiorą niezwykłego smaku i aromatu,
-działa przeciwgrzybicznie i przeciwbakteryjnie, wpływa również korzystnie na odporność, poprawia trawienie i łagodzi wzdęcia.

 

Kolendra
- liście kolendry mają delikatnie anyżowy smak i zapach,
- najczęściej stosowana jest w kuchni azjatyckiej i meksykańskiej,
- wpływa na poprawę apetytu i uspokojenie oraz ma silne właściwości odtruwające.

 

Mięta
- w kuchni można ją dodawać jako przyprawę zarówno do dań mięsnych jak i do deserów,
- dodając świeże liście mięty można także przygotować aromatyczne koktajle,
- z świeżych liści przygotujemy również napar na dolegliwości trawienne oraz inhalację przy infekcjach górnych dróg oddechowych.

żródło: kalendarzrolników.pl

 

ZUPY KREM - SZYBKIE I LEKKIE

 

Sposób przygotowania:
Produkty obieramy, kroimy w talarki bądź mniejsze kawałki i dusimy na oliwie lub maśle, aż zmiękną. Mieszamy ze sobą. Składniki miksujemy blenderem na krem, dodajemy bulion lub jogurt naturalny, posypujemy natką pietruszki i przyprawiamy wedle uznania.
Z podanych składników otrzymamy dwie porcje.

 

ZUPA KREM MARCHWIOWA
Składniki:
- ok 10 marchewek
- 2 duże cebule
- 2 łyżki oliwy
- 1 ½ szklanka bulionu
- sól, pieprz do smaku

 

ZUPA KREM Z AWOKADO I OGÓRKA
Składniki:
- 1 awokado
- ½ pora
- 1 duży ogórek zielony
- 1 ½ szklanki jogurtu naturalnego
- 2 łyżki oliwy
- koper
- sól, pieprz do smaku

 

ZUPA KREM BROKUŁOWA
- 1 brokuł
- 1 por
- 2 łyżki masła
- 1 ½ szklanki bulionu
- sól, pieprz, tymianek do smaku

 

ZUPA KREM KALAFIOROWA
- 1 kalafior
- 1 cebula
- 2 łyżki oliwy
- 2 łyżki startego parmezanu
- 1 ½ szklanki bulionu
- sól, pieprz do smaku

 

ZUPA KREM POROWA
- 1 duży por
- 2 ziemniaki
- 3 marchewki
- 1 pietruszka
- 1 duża cebula
- natka pietruszki
- sól, pieprz do smaku

 

ZUPA KREM PAPRYKOWA
- 8 żółtych papryk
- 2 cebule
- ząbek czosnku
- 2 łyżki oliwy
- 1 szklanka bulionu
- 1 łyżka jogurtu naturalnego
- natka pietruszki
- sól, pieprz do smaku

 

 

PRZEPISY NA ZDROWE DIPY

Dip buraczany

Składniki:
- 450 g upieczonych buraków
- ½ szklanki posiekanych orzechów (np. włoskich, laskowych, nerkowca)
- 2 łyżki jogurtu greckiego
- 1 łyżeczka octu balsamicznego
- 1 łyżka posiekanego koperku
- sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:
Wszystkie składniki umieścić w misce i zmiksować na gładką masę. Można dodać kroplę oliwy z oliwek.

 

Guacamole

Składniki:
- 2 dojrzałe awokado, obrane, bez pestki
- sok z ½ limonki (albo cytryny)
- ½ pokrojonej w drobną kostkę czerwonej cebuli
- 2 pomidory, bez nasion, pokrojone w kostkę
- 1 łyżka posiekanej kolendry
- 1 ząbek czosnku
- sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:
Awokado i sok z limonki połączyć w misce. Rozdrobnić widelcem. Dodać pozostałe składniki i wymieszać.

 

Dip marchewkowy

Składniki:
- 5 marchewek, obranych i pokrojonych w paski
- 1 łyżka kminku
- 1 łyżka miodu
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
- 1 łyżka oliwy z oliwek
- sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:
Marchewki ułożyć na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Piec około 25–30 minut
w piekarniku rozgrzanym do 180 stopni. Po wyjęciu z piekarnika lekko ostudzić, następnie wszystkie składniki umieścić w blenderze i zmiksować.

Źródło: dziecisawazne.pl

 

 

WŁAŚCIWOŚCI ORZECHÓW

Fot. Shutterstock

Orzechy włoskie – zawierają witaminy z grupy B, przeciwutleniacze, magnez, wapń, fosfor oraz mangan
i miedź. W porównaniuz innymi orzechami są bogatsze w kwasy tłuszczowe z grupy omega-3. W 100 g znajduje się 645 kcal, całkiem sporo, ale ze względu na swoje zdrowotne właściwości warto zjeść 3-4 sztuki każdego dnia. Kształt orzecha włoskiego nie bez powodu przypomina ludzki mózg, wspomaga jego pracę, poprawiają pamięć
i koncentrację. Orzech włoski zawiera również koenzym Q10, jeden z najlepszych przeciwutleniaczy, pomagający w walce ze „złym” cholesterolem LDL.

 

Orzechy laskowe – niezwykle bogate w witaminę E (ok. 30 g orzechów pokrywa 80% dziennego zapotrzebowania na witaminę E), która należy do przeciwutleniaczy i usuwa z organizmu wolne rodniki, opóźniając tym samym procesy starzenia. Orzechy laskowe zawierają spore ilości błonnika, który wspomaga perystaltykę jelit, tym samym niweluje zaparcia i poprawia przemianę materii. Błonnik daje poczucie sytości, hamuje apatyt co chroni nas przed nadmiernym podjadaniem. Są także źródłem cennych minerałów miedzy innymi: żelaza, fosforu, wapnia, magnezu, miedzi, cynku, manganu oraz folanów. Kaloryczność orzechów laskowych wynosi: 640 kcal/100 g.

 

Orzechy nerkowca – odznaczają się wysoką zawartością żelaza, które odgrywa dużą rolę w procesach krwiotwórczych i zmniejsza ryzyko występowania anemii. Bogate są także w cynk, miedź i magnez, które wpływają na stan włosów i paznokci a także w wartościowe, łatwo przyswajalne białko. Kaloryczność orzechów nerkowca wynosi: 553 kcal/100 g.

 

Orzechy ziemne (arachidowe) – w swym składzie posiadają najwięcej białka ze wszystkich orzechów. Dodatkowo zawierają również wysoką ilość witaminy B3, która uspokaja, wycisza i pomaga w zasypianiu. Choć nazywamy je orzechami, fistaszki są w istocie roślinami strączkowymi. Kaloryczność orzeszków ziemnych wynosi: 560 kcal/100 g.

 

Pistacje – zaliczane są do najbardziej odżywczych orzechów, mimo że jedna sztuka to jedynie 3 kcal. Zawierają spore ilości witaminy B6, witaminy E, są również bogate w beta- karoten. Najzdrowsze są pistacje nieprażone, gdyż proces prażenia zmniejsza zawartość antyoksydantów w orzechach nawet o połowę. Kaloryczność pistacji wynosi: 589 kcal/100 g.

 

Orzechy brazylijskie – ceni się głównie ze względu na zawartość selenu, którego zawierają najwięcej ze wszystkich orzechów. Selen wpływa na zwiększenie odporności organizmu. Może także obniżać ryzyko wystąpienia niektórych form nowotworów. Jest również niezbędny do metabolizmu hormonów tarczycy. Odznaczają się wysoką zwartością wzmacniającego kości i zęby wapnia, ale również magnezu, potasu oraz witaminy E. Kaloryczność orzechów brazylijskich wynosi : 659 kcal/ 100 g.

 

Orzechy pecan – w swym składzie posiadają dużo tłuszczu, natomiast mało białka. Podobnie do orzechów laskowych zawierają sporo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, a oprócz tego dużo kwasów wielonienasyconych. Pekan stanowią bogate źródło cynku, a już 100 g orzechów zaspokaja dzienną dawkę cynku w 60%. W ich składzie występują również: antyoksydanty, witaminy: B1, B6, B5 i sole mineralne: magnez, mangan, miedź, żelazo oraz potasu. Kaloryczność orzechów pekan wynosi 692 kcal/100 g.

 

Orzechy makadamia (macadamia) - podobnie jak orzechy pekan są tłuste i mocno kaloryczne. W swym składzie mają dużo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, przez co sprzyjają profilaktyce zakrzepicy
i chorób wieńcowych. Kaloryczność orzechów makadamia wynosi : 718 kcal/ 100 g.

 

Migdały - czyli owoce migdałowca pospolitego” królującego” wśród orzechów, a to z uwagi na kilka charakterystycznych cech. Czy wiesz, że 20% składu migdałów stanowi białko, na tym polu ustępują jedynie orzeszkom ziemnym. Posiadają również bardzo przyjemny smak oraz bogaty skład. Są one cenione z uwagi na obecność: wapnia,boru, żelaza, magnezu, krzemu, potasu, cynku, miedzi, manganu, fosforu, witamin: E, B1, B2, PP, B9, choliny, polifenoli. Połączenie wszystkich składników w jednym orzechu stanowi istną bombę energetyczną, a na tle wszystkich orzechów posiadają w swym składzie najwięcej błonnika. Kaloryczność migdałów wynosi: 579 kcal/100 g.

źródło: aptekagemini,poradnik zdrowie, grubacka.

 

 

Domowy sposób na ,,mleko” roślinne

 

 

Przygotowanie napoju roślinnego samodzielnie jest bardzo proste. Nie potrzebujemy do tego skomplikowanych urządzeń, ani też dużej ilości czasu. Wystarczy naczynie do moczenia, blender, sitko, gaza i szklana butelka. Jeśli chodzi o technikę przygotowania ,,mleka” roślinnego , jest ona taka sama bez względu na to z czego chcemy je uzyskać. Najpierw moczymy ziarna, orzechy czy pestki przez noc, następnie płuczemy i miksujemy w blenderze z kilkoma szklankami wody (ilość zależy od tego, jak gęste chcemy mieć mleko). Następnie przecedzamy całość przez gazę do szklanego naczynia, dokładnie wyciskając, a na koniec przelewamy do szklanej butelki i gotowe! Pozostałości (tzw. wegański serek) świetnie sprawdzi się jako farsz do naleśników, zagęstnik do zup i sosów lub dodatek do ciast.

,,Mleko” jaglane
Składniki:
- 1 szklanka ugotowanej kaszy jaglanej,
- 1 szklanka nerkowców lub migdałów (moczonych przez noc),
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego lub miąższ z 1 laski wanilii,
- 2,5 szklanki wody,
- 3 suszone daktyle,
- szczypta soli.
Przygotowanie:
Wszystkie składniki zblenduj, następnie przelej przez złożoną gazę i przechowuj w szklanej butelce w lodówce. Zużyj w ciągu 48 godzin.

 

„Mleko” kokosowe
Składniki:
- 200 g wiórków kokosowych (moczonych przez noc),
- 1,2 l wody.
Przygotowanie:
Po nocnym moczeniu nie zlewaj wody z wiórków, ale przelej całość do garnka i podgrzewaj mniej więcej do 60 stopni C. Następnie zmiksuj masę blenderem na gładko. Przelej całość przez złożoną gazę i przechowuj
w szklanej butelce w lodówce. Przed użyciem potrząśnij kilka razy butelką.

„Mleko” migdałowe
Składniki:
- 1 szklanka migdałów blanszowanych, obranych (moczonych przez noc),
- 4 szklanki wody,
Przygotowanie:
Całość zblenduj, a następnie przelej przez gazę. Serek migdałowy idealnie nadaje się jako farsz do naleśników, dodatek do ciast, ciasteczek i pasztetów wegańskich. Można nim również smarować chleb.

 

„Mleko” ryżowe
Składniki:
- 2 litry wody,
- 4 łyżki ryżu,
-szczypta soli,
- 1 łyżka ksylitolu.
Przygotowanie:
Ryż opłucz, wsyp do wody, dodaj sól i zagotuj. Gotuj na małym gazie przez dwie godziny. Całość ostudź, dodaj ksylitol i zblenduj na jednolitą masę. Przelej przez gazę do butelki i przechowuj w lodówce maksymalnie dwa dni.

 

„Mleko” sojowe
Składniki:
-1 szklanka soi niemodyfikowanej genetycznie (moczonej przez noc w 3 szklankach wody),
-6 szklanek wody.
Przygotowanie:
Napęczniałą przez noc soję zmiksuj razem z wodą. Do mikstury dodaj 3 pozostałe szklanki wody. Całość gotuj przez 30 minut na małym gazie uważając, by nie wykipiało. Okarę (zmiksowane ziarna soi) odsącz przez gazę. Powstałe w ten sposób mleko możesz dosłodzić łyżką miodu bądź ksylitolu. Okarę zużyj jako farsz do gołąbków, krokietów, do pieczenia chleba lub przygotowania kotletów sojowych.

 

„Mleko” z nerkowców”
Składniki:
-1 szklanka orzechów nerkowca (moczonych przez noc),
- 3 szklanki wody,
- ksylitol do smaku.
Przygotowanie:
Całość zblenduj na gładką masę, przelej przez gazę. Pozostałe rozdrobione orzechy użyj jako serka do słodkich ciast bądź farszu do naleśników.

 

„Mleko” owsiane
Składniki:
- 4 łyżki płatków owsianych,
- 400 ml wody,
- szczypta soli lub 1/2 łyżeczki ksylitolu.
Przygotowanie:
Płatki owiane zalej wodą i blenduj przez około minutę. Następnie przelej przez gazę do innego naczynia. Gotowe mleko możesz dosłodzić lub lekko posolić dla smaku.

 

„Mleko” orkiszowe
Składniki:
- 1 szklanka ziaren orkiszu (moczonych przez noc),
- 4-5 szklanek wody,
- łyżka ksylitolu bądź odrobina mniej stewii do smaku
Przygotowanie:
Wszystkie składniki zblenduj, następnie przelej przez gazę do innego naczynia, i przechowuj w lodówce.

źródło:dziecisawazne.pl
zdjęcie : freepik.com

 

Świąteczne wypieki !

 

Sernik na razowym spodzie

Makowiec z mąki gryczanej

Źródło:https://sklep.biobabalscy.pl/pl/n/19

 

Listopadowe inspiracje 

 

Domowe frytki z warzyw korzennych
Składniki:
- 1 duża marchewka
- 1 duży burak
- 1 średni batat
- 1 duża pietruszka
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- ulubione mieszanki ziół i przypraw

 

 

Leśne dary jesieni- grzyby

Wyprawa do jesiennego lasu to wspaniały sposób na spędzenie wolnego czasu z bliskimi.
Nie wiadomo, czy większa radość zbierać czy jeść? Borowiki, kurki, podgrzybki, maślaki, kozaki– sezon na grzyby w pełni. Grzyby są istotnym składnikiem  w polskiej kuchni
i nieodzownym elementem niektórych tradycyjnych dań, chociażby wigilijnych uszek, zupy grzybowej, czy pierogów z kapustą i grzybami. Do niedawna krążyła opinia, że są bezwartościowe, a jedyną ich zaletą są walory smakowe. A jaka jest prawda?

Wartości odżywcze

W ok. 70- 90% składają się z wody, ich sucha masa to głównie białko, dlatego możemy spotkać się z określeniem grzybów jako „leśnego mięsa”. Są też niskokaloryczne (w 100g świeżej masy ok. 50kcal).

Grzyby są bogate w cenny błonnik, który pełni ważną funkcję w procesie trawienia. Poprawia perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom. W składzie chemicznym niektórych grzybów np. boczniaka ostrygowatego stwierdzono obecność beta-glukanów. Związki te przede wszystkim stymulują układ immunologiczny a także mogą być stosowane w profilaktyce i terapii chorób nowotworowych. Dowiedziono, że beta- glukany obniżają również poziom cholesterolu LDL we krwi. Owocniki grzybów zawierają niewielkie ilości cukrów prostych (wyjątek stanowi boczniak, zawiera znaczące ilości glukozy, fruktozy, ksylozy i mannozy) oraz tłuszczy (około 75% całkowitej zawartości kwasów tłuszczowych stanowią nieocenione NNKT). Grzyby są źródłem białka, charakteryzują się dobrą jego przyswajalnością, sięgającą 90%.

Witaminy, minerały?

Oczywiście! Głównym pierwiastkiem, który występuje w grzybach jest potas, który kontroluje ciśnienie krwi, poprawia koncentrację. Grzyby zawierają również: żelazo, wapń, fosfor, jod, selen, sole magnezu. Obfitują w witaminy, zwłaszcza z grupy B, szczególnie witaminę B1, B2
a także B3.Największą zawartością witaminy B1 wyróżniają się kurki. Zawartość witaminy B2
w grzybach jest większa niż w warzywach. Borowiki i podgrzybki obfitują w witaminę D2. Również grzyby zawierają niewielkie ilości witaminy C a także śladowe ilości witaminy B12 i E. Grzyby zawierają substancje antyoksydacyjne, etanolowe ekstrakty ze 150 gatunków grzybów wykazują działanie przeciwutleniające.

Walory smakowe?

Jak najbardziej! Często zastępują w kuchni niektóre przyprawy, znakomicie, jeśli zastąpią sól. Grzyby stanowią naturalny wzmacniacz smaku, mają intensywny zapach, są bardzo aromatyczne.

Uwaga na grzyby trujące!

„Wszystkie grzyby są jadalne, niektóre tylko raz”.

Trzeba uważać na grzyby trujące, podobne do kapeluszników jadalnych. Powinny być zbierane tylko znane nam gatunki, jeśli mamy jakieś wątpliwości- lepiej nie kusić losu. Może to być powodem ciężkiego zatrucia, a nawet śmierci.

Czy grzyby są ciężkostrawne?

Niewielkie ilości grzybów powinny przynosić same korzyści dla przewodu pokarmowego, ze względu na obecność błonnika pokarmowego, który reguluje perystaltykę jelit i zapobiega zaparciom. Jednakże wiele gatunków grzybów może być przyczyną dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, dlatego ograniczyć spożycie lub zrezygnować z nich powinny osoby cierpiące na choroby przewodu pokarmowego, wątroby i nerek. Nie są również wskazane dla dzieci i osób starszych.

Jak je przechowywać?

Grzyby można; marynować, suszyć, mrozić. (najmniej zdrowe są grzybki w zalewie octowej, jedzone okazjonalnie- nie powinny zaszkodzić) Należy je przerabiać bezpośrednio po pozyskaniu, dopóki są świeże. Należy pamiętać o ich wcześniejszym dokładnym umyciu, aby usunąć szkodliwe zanieczyszczenia z ich powierzchni.

Piąty smak

Grzyby są źródłem smaku umami, czyli piątego smaku obok słodkiego, gorzkiego, słonego
i kwaśnego. Opisuje się go jako bulionowy, smakowity, mięsny. Umami wzmacnia smak słony
i słodki.

Kupuj z rozwagą!

Serki topione z grzybami, bulion grzybowy i inne „artykuły grzybowe” – czy mają dużo z nimi wspólnego? Często nie! Popularny bulion grzybowy zawiera w swoim składzie tylko 0,7% grzybów, a reszta to sól, utwardzony tłuszcz roślinny, wzmacniacze smaku np. glutaminian sodu i inne niezdrowe składniki. Warto więc czytać etykiety i sprawdzić ile w produkcie znajduje się cennych kapeluszników.

Najdroższe grzyby?

To trufle. Są uważane za najsmaczniejsze, o niezwykłym aromacie, uchodzą za afrodyzjak. Kilogram trufli kosztuje nawet 3600zł i więcej. W naszych sklepach można kupić truflowe pesto i oliwę w przystępniejszej cenie.

Dziś grzyby uznawane są za żywność funkcjonalną, ponieważ udowodniono, że wywierają korzystny wpływ na zdrowie. Opisano ich właściwości przeciwnowotworowe, ochronne dla serca i naczyń, obniżające poziom złego cholesterolu, działanie przeciwcukrzycowe, przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne.

                            Źródło:https://dietetycy.org.pl/grzyby/

Sos ze świeżych grzybów leśnych ze śmietaną

Składniki na ok. 2- 3 porcje:

-400 g świeżych grzybów (np. prawdziwki, podgrzybki, zajączki, maślaki, kozaki)

-30 g masła (2 łyżki)

-1 łyżka oleju

-2 cebule szalotki lub jedna mała cebula

-1 ząbek czosnku

-125 ml wody (bulionu warzywnego lub grzybowego)

-sól i pieprz

-natka pietruszki lub inne zioła

-ok. 100 g śmietany

Sposób przygotowania:

1.Grzyby oczyścić. (Grzyby najlepiej oczyścić szczoteczką z zabrudzeń. Jeśli to nie wystarczy można je szybko opłukać w misce z zimną wodą i osuszyć na ręczniku papierowym). Kapelusze i nóżki pokroić w plasterki.

2.Cebule obrać i pokroić w drobną kostkę. Na patelni rozgrzać masło z olejem. Dodać cebule
i smażyć na średniej mocy palnika, aż się zeszklą. Pod koniec dodać przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku.

3.Dodać pokrojone grzyby i smażyć na większej mocy palnika ok. 5 minut. Następnie podlać wodą (lub bulionem), zmniejszyć moc palnika i dusić pod przykryciem do miękkości (ok. 10 minut).

4.Następnie wlać śmietanę i doprawić do smaku solą, pieprzem i posiekaną natką pietruszki. Teraz można sos wyłączyć lub gotować dłużej, jeśli ma być gęstszy.

Przygotowany sos możemy podawać do różnych dań np. kopytek, klusek śląskich, placków ziemniaczanych, makaronu, ziemniaków, czy smażonego mięsa.

Smacznego!


                                                                                                      

Drugie śniadanie nie musi być nudne !

 

Nowy rok szkolny już się rozpoczął, a drugie śniadanie do szkoły to temat, który spędza sen 

z powiek niejednym rodzicom. Jak przygotować zdrowe śniadanie do szkoły, żeby dziecko je zjadło, ale dobrze się rozwijało i miało siły na cały dzień? Oto kilka propozycji:

Tortilla zamiast kanapki
Składniki:
- pełnoziarnista tortilla
- twarożek
- 2 plastry dobrej jakości wędliny- zamiast wędliny możemy użyć łosia
- sałata lodowa/ masłowa
- plaster żółtego sera
- plasterki zielonego ogórka
- kilka słupków czerwonej papryki.

Przygotowanie:
Pełnoziarnisty placek posmaruj twarożkiem. Po jednej jego stronie ułóż 2 plastry wędliny,
2 liście sałaty, plaster żółtego sera, plasterki zielonego ogórka i kilka słupków papryki. Musimy uważać, żeby nadzienia nie było zbyt dużo, wtedy tortilla się nie rozpadnie. Zostaw brzeg placka posmarowany twarożkiem – posłuży jako „klej” do połączenia przekąski. Zwiń wszystko w rulon i podziel na 2-3 mniejsze kawałki.

 

WIEM CO JEM – przepisy

PLACUSZKI Z KASZY MANNY

Składniki:
– 1 szklanka kaszy manny
– 1 szklanka mleka
– 2 dojrzałe banany
– 1 jajko
– 1 łyżka masła
– 1 łyżeczka miodu

Sposób przygotowania:
– Kaszę mannę wymieszać z zimnym mlekiem i odstawić na około 15minut (do momentu aż kasza wchłonie mleko).
– Masło roztopić, banany rozdrobnić widelcem.
– Namoczoną kaszę zmiksować z jajkiem, roztopionym masłem, rozdrobnionymi bananami i miodem.
– Placuszki smażyć z obu stron na dobrze rozgrzanej patelni, na odrobinie tłuszczu.

 

PLACUSZKI Z JOGURTU NATURALNEGO

Składniki:
– 2 łyżki jogurtu naturalnego
– 3 łyżki mąki
– 1 jajko
– odrobina cynamonu
– pół łyżeczki proszku do pieczenia
– odrobin miodu

Sposób przygotowania:
– Wszystkie składniki zmiksować na gładką masę.
– Placuszki smażyć z obu stron na dobrze rozgrzanej patelni, na odrobinie tłuszczu.

 

PLACUSZKI Z MĄKI KOKOSOWEJ

Składniki:
– 1/4 szklanki mąki kokosowej
– szczypta sody oczyszczonej i soli
– 1/3 szklanki mleka kokosowego
– 2 łyżki oleju kokosowego
– 3 jajka
– 1/2 łyżki miodu
– 1/2 łyżki ekstraktu z wanilii

Sposób przygotowania:
– Wymieszać jajka, olej kokosowy i miód.
– Dodać mleko kokosowe i ekstrakt z wanilii.
– Dodać mąkę kokosową, sodę i sól.
– Ubijać niezbyt długo do uzyskania jednolitej konsystencji.
– Placuszki smażyć z obu stron na dobrze rozgrzanej patelni, na odrobinie oleju kokosowego.

 

DOMOWA NUTELLA

Składniki:
– 1 dojrzałe avocado
– 1 dojrzały banan
– 1-1/5 łyżki ciemnego kakao
– ewentualnie odrobina cukru lub miodu

Sposób przygotowania:
– Wszystkie składniki dokładnie zblendować na jednolitą masę.

 

ZUPA KREM Z GRUSZKI I PIETRUSZKI

Składniki:
– 4 średnie korzenie pietruszki
– natka pietruszki
– 6 gruszek
– 1 duża marchewka
– opcjonalnie przyprawy (najlepiej typu curry czy imbir) – wedle uznania
– grzanki / groszek ptysiowy

Sposób przygotowania:
– Pietruszkę, gruszki i marchew obrać i pokroić, wrzucić do garnka, zalać wodą (ewentualnie bulionem) tak by przykryć składniki, gotować do miękkości.
– Pod koniec gotowania dodać posiekaną natkę pietruszki.
– Całość zblendować na gładko, ewentualnie doprawić według uznania.
– Podawać z grzankami lub groszkiem ptysiowym.

 

CIASTECZKA Z MĄKI KOKOSOWEJ

Składniki:
– 100g mąki kokosowej
– 1 łyżeczka proszku do pieczenia
– 80g cukru (najlepiej brązowego)
– 50g wiórków kokosowych
– 150 ml mleka kokosowego
– 4 jajka
– suszone owoce (śliwki, morele)

Sposób przygotowania:
– W jednej misce mieszamy wszystkie suche składniki (mąkę, proszek do pieczenia, cukier, wiórki kokosowe), a w drugiej miksujemy jajka z mlekiem kokosowym.
– Suszone owoce drobniutko kroimy.
– Do suchych składników dodajemy masę jajeczną oraz suszone owoce, całość mieszamy łyżką.
– Z powstałej masy formujemy kulki wielkości orzecha włoskiego, które delikatnie spłaszczamy i układamy na blaszce wyłożónej papierem do pieczenia.
– Ciastka pieczemy na złoty kolor - około 12-15 minut w 180°C (termoobieg).

Opracowanie: Magdalena Muszalik

 

Dla zdrowia i urody - babcine rady i porady

 

Nasze babcie i prababcie nie zawsze mogły iść do sklepu i kupować kosmetyki. Po pierwsze, w sklepach często nie było odpowiednich produktów, po drugie - jak były, to drogie. Więc musiały radzić sobie bez tych znakomitych środków dla urody. I te naturalne produkty okazały się najlepsze; właśnie w dzisiejszych czasach, gdy półki w sklepach uginają się pod ciężarem buteleczek i pudełeczek z pachnącą zawartością - producenci sięgają po naturalne składniki, wypróbowane przez naszych przodków. Są tanie i może je znaleźć w swojej kuchni po prostu każdy.

Lśniące i mocne włosy
Żółtko - zawiera wiele witamin i minerałów: A i D, z grupy B, żelazo, kwas pantotenowy. Nakładamy maskę z żółtka na włosy, przykrywamy je folią i owijamy głowę ręcznikiem na 30 minut. Następnie dokładnie spłukujemy włosy i gotowe. Dla wzmocnienia włosów - dodajemy do żółtka kilka łyżek piwa, dla regeneracji - łyżkę miodu i łyżkę jogurtu naturalnego, dla nawilżenia włosów suchych - olej rycynowy. Dla wzmocnienia osłabionych włosów można też wykorzystać siemię lniane. Zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy z grupy B, witaminę E i minerały. Odżywia, nawilża, łągodzi podrażnienia. 1/4 szklanki siemienia lnianego zalewamy wrzątkiem, studzimy, odcedzamy. Powstały w ten sposón żel wcieramy we włosy na 30 minut i spłukujemy wodą.

Czysta skóra
Zsiadłe mleko - jest bogate w kwas mlekowy, który ma właściwości złuszczające naskórek. Regeneruje też skórę, działa antybakteryjnie, odblokowuje pory, reguluje pH skóry. Nakładamy zsiadłe mleko na skórę a po kilku minutach spłukujemy wodą. Można też zamoczyć zsiadłym mlekiem płatki kosmetyczne i przemywać nimi twarz. Dla wygładzenia cery można też zastosować kiszoną kapustę - źródło witamin C, B, kwasu pantotenowego, kwasu foliowego. jest doskonała do walki z trądzikiem i błyszczącą cerą. Sikamy kiszoną kapustę i nakładamy na twarz na 15 minut po czym spłukujemy wodą.

Miękkie dłonie
Ziemniaki - zawierają witaminy C,E,A,K,B,PP,H. Zawarta w nich skrobia łagodzi stan przesuszenia lub podrażnienia. Starte na miazgę pomagają w leczeniu oparzeń, odmrożeń, otarć, siniaków. Dzięki nim skóra staje się gładka i elastyczna. Gotujemy 2 ziemniaki i rozgniatamy je na miazgę. Można dodać troszkę mleka i miody. Nakładamy na dłonie na 15 minut.

Skóra jak aksamit
Miód - zawiera sporo cukrów, kwasów tłuszczowych i minerałów. Nawilża skórę, spłyca zmarszczki, ujędrnia o odkaża, gdyż ma działanie antybakteryjne. Złuszcza też martwy naskórek i poprawia ukrwienie. Nałożony na spierzchnięte usta nadaje im świeżość i zdrowy wygląd. Skórkę cytryny trzemy na tarce i dodajemy wyciśnięty sok oraz 10 łyżek miodu i 4 łyżki soli morskiej. Nakładamy na ciało a po 30 minutach spłukujemy wodą.

 

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

Dobry chleb to podstawa

 

Wszyscy bardzo lubimy kanapki, jemy je właściwie codziennie: na pierwsze śniadanie, na kolację, do szkoły czy pracy też zabieramy pyszne kromeczki...Czasami chleb zjadamy też jako dodatek do dania głównego, np. do bigosu, do zupy itp. A najbardziej lubimy chlebek chrupiący, świeżutki, nawet jeszcze ciepły. Sklepy oferują nam wiele gatunków pieczywa a ja proponuję pieczywo z różnych stron świata.

 

Włoska focaccia z pomidorkami

składniki: 500 g mąki krupczatki, 40 g drożdży, 1 czubata łyżeczka soli, 1 łyżeczka cukru, 400 ml wody, 400 g pomidorków koktajlowych, 4 łyżki bułki tartej, gruboziarnista sól morska, oliwa z oliwek, listki świeżej bazylii do dekoracji
Jak to przygotować?
1. Drożdże rozpuścić w ciepłej wodzie z łyżeczką cukru i 3-4 łyżkami mąki. Wymieszać i ostawić do wyrośnięcia na ok. 20 minut.
2. Resztę mąki przesiać i wymieszać z łyżeczką soli i 2 łyżkami oliwy, dodać zaczyn i resztę ciepłej wody. Zagnieść. Ciasto wyrabiać przez 15 minut.
3. Na posmarowany oliwą blat wyłożyć ciasto i rozwałkować na placek o grubości ok. 3 cm.
4. Posmarować blachę oliwą, wyłożyć rozwałkowane ciasto, przykryć folią spożywczą. Odstawić do wyrośnięcia na 1,5 godz.
5. Ciasto posypać bułką tartą i solą morską. Położyć pomidorki wymieszane z oliwą.
6. Wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 220 stopni C.
7. Piec ok. 20 minut na złoty kolor.
8. Podawać skropione oliwą i udekorowane listkami bazylii.

 

Gruzińskie chaczapuri

składniki: 450 g mąki pszennej, 1 łyżeczka soli, 5 g suszonych drożdży, 150 ml letniego mleka, 150 ml letniej wody, 350 g sera żółtego, 4 jajka, 2 łyżki masła
Jak to przygotować?
1. Do przesianej mąki dodać drożdże i sól.
2. Wlać letnie mleko i wodę, wyrabiać ciasto przez kilka minut. Przykryć folią i ostawić na godzinę do wyrośnięcia.
3. Ciasto podzielić na 4 części. Z każdej uformować placek a jego boki zagiąć do środka i rozciągnąć w łódeczkę. Wnętrze łódeczek wypełnić serem.
4. Pic w temperaturze 220 stopni C przez ok. 15 minut. Po tym czasie do każdej łódeczki wbić 1 jajko i zapiekać ok. 5 minut. Podawać na ciepło.

 

Marokański khobz

składniki: 375 g mąki chlebowej, 125 g semoliny, 2 łyżeczki soli, 1 łyżka miodu, 7 g suszonych drożdży, 320 ml ciepłej wody, nasiona sezamu i semoliny do posypania, oliwa
Jak to zrobić?
1. Wymieszać mąkę, sól, cukier, drożdże i zagnieść.
2. Ciasto umieścić w misce posmarowanej oliwą. Przykryć folią i zostawić do wyrośnięcia na ok. 1,5 godziny.
3. Podzielić ciasto na 2 lub 4 części.
4. Blachę wyłożyć papierem do pieczenia, spłaszczone dłonią kawałki ciasta ułożyć na blasze i rozciągnąć do kształtu dysku.
5. Posypać sezamem i ostawić na 45 minut w ciepłe miejsce.
6. Posmarować oliwą i posypać solą.
7. Piec w temperaturze 230 stopni C ok. 15-20 minut do uzyskania złocistego koloru.

 

Amerykański chlebek bananowy

składniki: 3-4 bardzo dojrzałe banany, 100 g oleju kokosowego, 2 jajka, 100 g cukru trzcinowego, 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia, 1/2 łyżeczki sody, 2 łyżeczki cukru waniliowego, 270 g mąki tortowej, garść bakalii (suszona żurawina, orzechy, kokos)
Jak to przygotować?
1. Banany obrać i rozgnieść na miazgę. Dodać rozpuszczony olej kokosowy.
2. Białka ubić, dosypując cukier. Gdy są sztywne, dodać żółtka.
3. Do bananów dodać cukier waniliowy, mąkę, proszek do pieczenia, sodę, jajka z cukrem. posiekane bakalie. Wymieszać.
4. Ciasto wlać do podłużnej formy wysmarowanej masłem i posypanej mąką.
5. piec w temperaturze 165 stopni C przez ok. 50-55 minut, aż chlebek się zrumieni.

 

Bułgarskie słoneczko

składniki: 1 kg mąki pszennej, 3 duże jajka, 2 łyżki soku z cytryny, 3 łyżki cukru, 3 łyżki oleju, 1 łyżeczka soli, 500 ml letniego mleka, 40 g świeżych drożdży, 120 g masła, 1 żółtko, mak lub sezam do posypania
Jak to zrobić?
1. Rozetrzeć drożdże z łyżką cukru, łyżką mąki i odrobiną mleka - odstawić do wyrośnięcia.
2. Roztrzepać jajka, dodać sól, mleko, cukier, mąkę, olej, sok z cytryny, wyrośnięte drożdże.
3. Wymieszać i zagnieść. Odstawić do wyrośnięcia.
4. Podzielić ciasto na 4 części i jeszcze raz na 4 - tak, aby powstało 16 kawałków ciasta.
5. Rozwałkować 4 kawałki na placki cienkie, jak naleśniki. Każdy palcek posmarować stopionym masłem. Ułożyć placki jeden na drugim i zwinąć w rulon. To samo zrobić z pozostałymi kawałkami ciasta.
6. Pociąć rulonu w trójkąty. Ułożyć na blasze. Odstawić na 30 minut.
7. Posmarować żółtkiem, posypać makiem lub sezamem.
8. Piec w temperaturze 200 stopni C ok. 30 minut.

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

WIEM, CO JEM

 Zielone zdrowie

 

Ciasta z warzywami to wciąż nowość na naszym stole. A przecież potrafią być naprawdę efektowne i smaczne. No i jakie oryginalne! Kiedyś już pisałam o cieście z marchewki, z buraków, a dzisiaj napiszę o cieście szpinakowym.

A więc - do dzieła! Do upieczenia ciasta potrzebujemy: 1 i 1/3 szklanki cukru, 2 szklanki mąki krupczatki, 1 i 1/3 szklanki oleju, 3 duże jajka, 3 łyżeczki proszku do pieczenia, 1 torebeczkę cukru waniliowego, 1 opakowanie mrożonego szpinaku (rozdrobnionego) - ok.450 g. Składniki na masę to: 200 g śmietany 36%, 3 łyżki cukru pudru, 250 g serka mascarpone, 1 puszka moreli w syropie.
Jak to zrobić?
ciasto:
1. rozmrozić i osączyć szpinak
2. wymieszać mąkę i proszek do pieczenia
3. ubić mikserem jajka z cukrem i cukrem waniliowym
4. do ubijanej masy powoli dolewać olej i wsypywać mąkę z proszkiem do pieczenia
5. na koniec dodać szpinak i wymieszać całość łyżką
6. ciasto wlać do formy wyłożonej papierem do pieczenia i włożyć do nagrzanego do 180 stopni piekarnika
7. piec 50-60 minut
masa:
1. śmietanę ubić z cukrem pudrem i serkiem mascarpone, krótko miksować
2. odcedzić morele i pokroić, dodać do masy i zamieszać, wstawić do lodówki

Ostudzone ciasto trzeba przekroić tak, aby powstały dwa placki. Jeden pokruszyć na drobne kawałki a na drugim - grubszym - rozsmarować masę i posypać okruchami.

Można też upiec ciasto z cukinią. Potrzebować będziemy: 1 małą cukinię startą na tarce o dużych oczkach - o. 150 g, 180 g orzechów pistacjowych bez łupinek, 250 g cukru, 200 g miękkiego masła, 280 g mąki, 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia, 1 łyżeczkę sody, 3 jajka, 150 g jogurtu greckiego, sok i skórkę z 2 cytryn oraz na lukier: sok z 1 cytryny wymieszany z 175 g cukru pudru.
1. cukier, masło, mąkę, proszek do pieczenia, sodę, jajka, jogurt, skórkę i sok z cytryny zmiksować
2. wsypać posikane orzechy
3. dodać cukinię i wymieszać
4. przelać całość do natłuszczonej formy i piec 35-40 minut w temperaturze 180 stopni.
5. sok z cytryny i cukier puder dokładnie wymieszać, lukrem pokryć ostudzone ciasto i posypać resztką orzechów.
Smacznego!

 

 

 

Macie garnek, chwilkę wolnego czasu i dobre chęci ?

 

Zapraszam do gotowania prostych, smacznych i pożywnych dań. Niektóre z nich są świetne na upały, np.

 

Chłodnik

Dla niewtajemniczonych: chłodnik to coś w rodzaju zimnej zupy. Potrzebujemy: 3 duże zielone ogórki, 1 mała cebula pokrojona w drobną kostkę, 2 ząbki czosnku, 2 opakowania jogurtu naturalnego, 2 łyżki oliwy, 2 łyżki octu jabłkowego, 200 gramów koziego sera (może też być ser typu Feta lub bryndza, czyli ser owczy), sól i pieprz. Kto lubi, można na koniec doprawić listkami mięty. A robimy to tak:
Pół ogórka pokrój w plastry. Resztę ogórków obierz ze skórki i zmiksuj blenderem na jednolitą masę, dodając cebulę, czosnek, jogurt, oliwę, ocet i sól z pieprzem. Dodaj zimnej wody ok. 400 ml i wstaw do lodówki. Podawaj zimne, z kawałkami pokrojonego ogórka i sera.

Sałatka z ciecierzycy i dorsza
Potrzebujemy: 2 jajka ugotowane na twardo, 1 pikantną papryczkę Piri Piri posiekaną drobniutko, 1 czerwoną cebulkę też posiekaną, 2 zmiażdżone ząbki czosnku, 1 pokrojony w kosteczkę ogórek, 12 czarnych oliwek, 2 łyżki posiekanej zielonej pietruszki, 1 słoik konserwowanej ciecierzycy, 5 łyżek oliwy, 3 łyżeczki octu jabłkowego, 1 słoik filetów z dorsza w oliwie (tak jest w oryginalnym przepisie, ale myślę, że dorsz wędzony też będzie dobry). Mieszamy wszystko ze sobą (ciecierzyca powinna być przepłukana i odcedzona) Na wierzchu układamy cząsteczki dorsza i jajek.

Sałatka z ziemniaków i makreli
Pół kilograma ugotowanych ziemniaków, 1 łyżka posiekanego koperku, 3 pokrojone cebule dymki, 1 łyżka pokrojonych kaparów, 1 słoik filetów z makreli w oliwie (lub wędzona), starta skórka z pomarańczy, 1 łyżka soku z pomarańczy, 3 łyżki oliwy, 40 czarnych oliwek, sól. Oliwę wymieszaj z sokiem i skórką z pomarańczy, resztę wymieszaj i polej powstałym dressingiem, udekoruj oliwkami.

 

KREATYWNE ŚNIADANIE

 

Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia. Dostarcza nam energii na resztę dnia oraz zapewnia lepsze samopoczucie. Wszyscy o tym doskonale wiemy. Niestety dzieci nie zawsze doceniają wagę tego posiłku. Dobrym sposobem na niejadka jest wspólne przygotowanie kreatywnego śniadania! Same jego przyrządzenie dostarcza przyjemności oraz będzie świetną zabawą zarówno dla rodzica, jaki i dziecka. Samodzielnie przygotowane danie smakuje przecież
o niebo lepiej! Kolejna dobra wiadomość jest taka, że efekt zależy wyłącznie od pomysłu. Do przygotowania kreatywnego śniadania potrzebne nam będą składniki, które zwykle znajdują się w każdej lodówce. Oto kilka przykładów pomysłowych śniadań. Inspiracji można
z powodzeniem poszukać w Internecie!

SMACZNEGO!!! J

---

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

Wiele osób w ostatnich latach rezygnuje z gotowania zup. A niesłusznie: zupy - to zdrowy, gorący posiłek. Dzięki nim zjadamy dodatkową porcję warzyw a poza tym – w zimie czy podczas choroby jest to znakomicie rozgrzewający posiłek, lekkostrawny i pyszny. Zapełnia żołądek, więc jest też ratunkiem na nadmierny apetyt.

Jedną z zalet zup jest nawadnianie organizmu. Jedząc je, dostarczysz sobie dodatkową porcję wody, nawet jeśli zupa jest dość gęsta. Właściwe nawodnienie to jeden z kluczy do zdrowia, ładnej sylwetki, gładkiej skóry.

Chociaż wodnista – może być sycąca. Warzywa w niej zawarte wzbogacają organizm w błonnik, zmniejsza się więc konieczność podjadania, gdyż błonnik jest bardzo sycący, a równocześnie nie dostarcza nadmiaru kalorii.

Rozgrzewa, a ciepły posiłek w ciągu dnia znakomicie działa na żołądek i jelita. Skarżysz się na częste skurcze w brzuchu? Złagodzi je talerz ciepłej zupy, zadziała jak wewnętrzny kompres na mięśnie przewodu pokarmowego.

Zupa to danie sezonowe; gotując ją wykorzystujesz warzywa sezonowe, czyli to, co natura ma najlepszego do zaoferowania w danej porze roku. Jedzenie sezonowe to dostarczanie organizmowi tego, czego w danej chwili najbardziej potrzebuje.

Jeśli dziecko nie lubi pływających w zupie warzyw, możesz zmiksować całość i podać w formie kremu z grzankami, albo jeszcze lepiej – z ziarnami słonecznika, dyni, sezamu (mikroelementy!). Dzieci uwielbiają takie dania!

Zupę należy posypać zieleniną, bogatą w witaminy i minerały: zieloną pietruszką, koperkiem, bazylią, szczypiorkiem lub kiełkami.

Nie każda zupa musi być gotowana na wywarze mięsnym. Zupy o wyrazistym smaku, takie jak np. pomidorowa czy ogórkowa, wystarczy ugotować na wywarze warzywnym. Do smaku doprawić przyprawami i chudym jogurtem naturalnym.

Zupy są zdrowe i tanie a także łatwe do przygotowania. Gotuj je przynajmniej raz w tygodniu a najlepiej codziennie. Smacznego!

Ciekawostki o zupach:

zupy zielone – z brokułów, brukselki, jarmużu, szpinaku – posiadają właściwości antyrakowe oraz kwas foliowy i witaminę K;

zupy żółte – z kukurydzy, fasolki szparagowej, żółtej papryki – pomagają na słaby wzrok, zawierają luteinę, wychwytują wolne rodniki uszkadzające narząd wzroku;

zupy czerwone – z buraków – zwiększają liczbę czerwonych krwinek, mają działanie antyrakowe;

zupy pomarańczowe – z pomidorów, dyni – mają właściwości antyrakowe.

Opracowanie: Bożena Koteja

* W artykule wykorzystano informacje z magazynu „Twój poradnik i kropka”.

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

 

Zebrałam kilka ciekawostek związanych z produktami warzywnymi i owocowymi. Powinny Was zainteresować.

Czy wiesz, że:

• śliwka, dzięki witaminom z grupy B, poprawia humor i rozwesela?
• Nowy York przez swoich mieszkańców nazywany jest „Wielkim Jabłkiem” (ang. Big Apple)?
• w Portugalii marchewka uznawana jest za owoc, a Portugalczycy robią z niej dżem marchewkowy?
• truskawki noszą swoje nasionka na skórce, a nie pod nią? Na każdym owocu jest ich ponad 200!
• Tomatina to hiszpańskie święto, podczas którego uczestnicy obrzucają się pomidorami?
• kalafior w dawnych czasach był talizmanem, który odganiał złe duchy i moce?

 

Opracowanie: Bożena Koteja

Opracowano na podstawie kalendarza „Soki z klasą”.

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni
Dobre rady Cioci Kloci na zimę

Jesień to czas na przygotowania do śnieżnej i mroźnej pogody. Nasz organizm również tego potrzebuje. Wyciągamy więc czapki, kupujemy nowe rękawiczki…

A zauważyliście, że przy niskich temperaturach bardziej chce się jeść? Nawet takie potrawy, których wcześniej nie lubiliśmy, nawet takie, które są bardziej kaloryczne i wpływają na wzrost wagi – to właśnie potrzeba organizmu, przygotowującego się do długich zimowych miesięcy.

Masło
Jest niezbędne, bogate w witaminy A,D,K. Ma wpływ na nasz wzrok i zdrowy wygląd skóry. Na maśle można smażyć potrawy, które nie wymagają bardzo wysokiej temperatury  i długiego czasu przygotowania, np. jajecznicę. Do dłuższego smażenia zaś służy masło klarowane – można rozgrzać je do wyższej temperatury.

Jajko
To znakomite źródło białka (zawiera wszystkie potrzebne nam aminokwasy). Żółtko jajka jest bogate w żelazo, podnosi odporność organizmu. Można je przygotować na wiele sposobów: na miękko, na twardo, w koszulce, sadzone, w formie jajecznicy czy omletu (to ostatnie natomiast może być na słodko lub słono!).

Ser żółty
Sery żółte są bogate w wapń budujący zdrowe kości, a także witaminę B2, odpowiedzialną za rozwój układu nerwowego. Dostarczają dużo tłuszczu – są więc bardzo kaloryczne. Można przechowywać je w lodówce do 10 dni pod warunkiem, że zabezpieczymy je przed wysychaniem – owiniemy w pergamin lub folię aluminiową.

Czekolada
Należy jeść ją z umiarem, gdyż jest bardzo kaloryczna. Szczególnie cenne właściwości posiada czekolada gorzka. Zawiera dużo magnezu – a więc wpływa na budowę kości i ścięgien, wspomaga pracę mięśni, pomaga zwalczyć stres i dodaje energii.

Rośliny strączkowe
Fasola, groch, soja, soczewica, fasolka szparagowa – dzieci niezbyt lubią te warzywa, a przecież są one źródłem magnezu, żelaza oraz witamin B1 i B2, mogą też zastąpić mięso, gdyż bogate są w białko. Te suszone (np.fasola, groch) przez cała zimę zachowują swoje cenne właściwości.

Cebula i czosnek
Cebula i czosnek są naturalnymi antybiotykami, czyli pomagają w walce z bakteriami, tak często atakującymi nas jesienią i zimą. Są znakomitymi dodatkami do różnych potraw, podnosząc ich walory smakowe i zdrowotne. Jeśli lecą Wam łzy przy krojeniu cebuli – włóżcie ją do zamrażalnika na 10 minut, to pomoże!

Warzywa zielone
Ciemnozielone warzywa to produkty bogate w witaminy i składniki mineralne; znajdziemy w nich np. żelazo czy kwas foliowy, które wspierają rozwój układu nerwowego. Spożywanie warzyw dostarcza organizmowi błonnika niezbędnego do prawidłowego trawienia. Nie rezygnujmy z nich zimą. Można je blanszować, czyli gotować przez kilka minut, a następnie schłodzić zimną wodą. Dzięki temu będą lekko chrupiące i zachowają więcej witamin niż w przypadku dłuższego dotowania. Polane stopionym masełkiem z dodatkiem bułki tartej są po prostu przepyszne!

Warzywa czerwone
Papryka, marchewka, pomidory? Ależ proszę, każde z nich dostarcza nam innych, drogocennych substancji. Korzystaj z sezonowości. W zimie, kiedy świeżych warzyw jest mniej, przyrządź surówkę z upieczonych w piekarniku buraków.

Życzę smacznego, z nadzieją, że potrawy omijane przez Was z daleka, znajdą się zimą na Waszych stołach.

Opracowanie: Bożena Koteja 

    W Zespole Szkół Sportowych nr 1 od lat realizujemy zadania związane ze zdrowym stylem życia i racjonalnym odżywianiem się uczniów, m. innymi takie jak: edukowanie uczniów, rodziców i pracowników szkoły związane z tematem zdrowego stylu życia – realizacja tematyki zdrowego żywienia oraz wychowania fizycznego zgodnie z podstawą programową, zawody sportowe, konkursy, gazetki, prelekcje i spotkania szkoleniowe, uczestnictwo szkoły w unijnych projektach „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole”.

 

ZDROWIE NA START
REALIZACJA PROJEKTU W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

 

W oparciu o opracowany przez Bożenę Koteję w 2014 r. projekt edukacyjny, w roku szkolnym 2015/2016 kontynuowano w szkole działania prozdrowotne. Cel ogólny projektu to promocja zdrowego stylu życia wśród uczniów; cele szczegółowe to:
1. uczeń wie, jak dbać o swoje zdrowie
2. uczeń zna podstawowe zasady zdrowego odżywiania się i stara się stosować do nich
3. uczeń potrafi dbać o higienę
4. uczeń utrzymuje wszechstronną aktywność fizyczną
Działania przebiegały wieloetapowo i objęły wiele sfer, m. innymi takie jak: edukowanie uczniów, rodziców i pracowników szkoły w zakresie zdrowego sposobu odżywiania się, realizacja lekcji wychowania fizycznego zgodnie z podstawą programową, zawody sportowe, konkursy, gazetki, uczestnictwo szkoły w unijnych projektach „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole”.

* Z uczniami klas 1-3 SP realizowano:
- projekt edukacyjny „Jak żyć zdrowo i bezpiecznie?” – N. Bremer
- cykl zajęć ruchowych „Gimnastyka na dzień dobry” – wszyscy wychowawcy świetlicy
- konkurs plastyczno-techniczny ‘Smaczne i zdrowe danie” – B. Koteja, III-IV (wyróżnione prace Alicja Wojtowicz z kl. 2b, Michalina Ogłozińska kl. 3c, Laura Rammo kl.3c)
- konkurs plastyczno-techniczny „Zdrowie zamknięte w śniadaniówce” – A. Bazan, VI
- wycieczka do kuchni dla klas 1 SP – B. Koteja, 9,10,12 V
- impreza dla klas 1-3 SP „Akademia Zdrowego Bajtla” – N. Bremer, A. Kolarska, J. Stokłosa, VI
- Świetlikowa Olimpiada Sportowa – wszyscy wychowawcy świetlicy, VI

* Edukowanie przez Internet:
 - Prowadzenie zakładki „Wiem, co jem” na www szkoły - informowanie o działaniach profilaktycznych podejmowanych na rzecz zdrowego odżywiania się oraz ciekawostki związane z tym tematem (N. Bremer, A. Bazan, B.Koteja)
- Informacje na stronie internetowej szkoły pod wspólnym tytułem „Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni” - artykuły związane ze zdrowym odżywianiem się, w tym przepisy na zdrowe potrawy oraz ciekawostki związane z produktami spożywczymi (B. Koteja)

* Wzbogacenie wiedzy uczniów z klas 1-3 SP na temat przygotowywania posiłków w stołówce szkolnej – pogadanki (B. Koteja i wychowawcy świetlicy, wychowawcy klas)

* Realizowanie przez nauczycieli tematyki prozdrowotnej zgodnie z podstawą programową

* Prowadzenie tablicy „Wiem, co jem” koło stołówki – prezentacja prac plastycznych i literackich uczniów, informacje o zdrowym stylu życia (B. Koteja),

* aktualizowanie informacji o charakterze profilaktycznym w gablocie higieny szkolnej

* Praktyczne działanie na rzecz zdrowego odżywiania się:
- Spożywanie wspólnych śniadań w klasie lub stołówce przez uczniów klas 1-3 – wdrażanie do kulturalnego i higienicznego spożywania posiłków  (wychowawcy klas 1-3 SP)
- Umożliwienie uczniom dostępu do wody pitnej – dystrybutory wody rozmieszczono w stołówce, szatni wf i w świetlicy szkolnej (B. Koteja)
- Uczestnictwo szkoły w projektach unijnych „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole” - W bieżącym roku szkolnym nasza szkoła nadal uczestniczy w programach unijnych „Szklanka mleka” (832 uczestników z klas 1-6SP) i „Owoce w szkole” (458 uczestników  z klas 1-3 SP) – osoba odpowiedzialna B. Koteja
- Monitorowanie asortymentu dostępnego w sklepiku szkolnym
- Monitorowanie posiłków oferowanych przez stołówkę szkolną pod kątem tzw. „zdrowego gotowania” – kuchnia szkolna oferuje dużą różnorodność potraw; wyeliminowano niektóre dania powszechnie odrzucane przez dzieci i zastąpiono je nowymi; codziennie uczniowie otrzymują porcję warzyw w formie gotowanej lub surowej oraz owoce i soki owocowe – osoba odpowiedzialna B. Koteja.

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Wycieczka do kuchni

 

W dniach 9, 10, 12 maja 2016 uczniowie wszystkich klas 1 SP mieli okazję odwiedzić kuchnię szkolną. Podczas wycieczki dzieci zwiedziły pomieszczenia kuchni i magazynów, zapoznały się ze sprzętem kuchennym, obserwowały pracę kucharek oraz zapoznały się z zasadami zdrowego żywienia.

 

Smaczne i zdrowe danie

 

W marcu/kwietniu uczniowie z klas 2 i 3 SP mogli wziąć udział w zorganizowanym przez kierownika świetlicy Bożenę Koteję konkursie plastycznym „Smaczne i zdrowe danie”. Zadaniem dzieci było przygotowanie pracy plastycznej oraz przepisu na pyszne danie. Prace wyróżnione to:
1. Alicja Wojtowicz z klasy 2b
2. Michalina Ogłozińska z klasy 3c
3. Laura Rammo z klasy 3c
Wyróżnieni uczniowie otrzymają dyplomy i nagrody 2 czerwca 2016 podczas uroczystości „Akademia Zdrowego Bajtla”.

 

PRZEPISY NA PYSZNE BEZGLUTENOWE WYPIEKI!

(Przepisy zaczerpnięte z Internetu)

 

CIASTO CYTRUSOWE

Składniki:

- 20 dag miękkiego masła
- 20 dag cukru
- 4 jajka
- 17 dag mielonych migdałów (lub mąki migdałowej)
- 25 dag ziemniaków (ugotowanych i pogniecionych)
- skórka z 3 cytryn
- 2 łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia (można użyć zwykłego)

Składni do zwilżenia ciasta:
- 2 łyżki cukru
- sok z 2 cytryn

Lukier:
- 1 szklanka cukru pudru
- 2 łyżki soku z cytryny

Sposób przygotowania:

Ziemniaki ugotuj w osolonej wodzie, jak zwykle to robisz i pognieć póki są gorące. Odstaw do wystygnięcia. Nagrzej piekarnik do 180 stopni Celsjusza. Tortownicę lub okrągłą foremkę (o średnicy nie większej niż 23 cm) nasmaruj masłem. Miękkie masło ubij z cukrem na puszystą masę. Stopniowo dodawaj jajka po jednym. Starannie ubij. Do masy dodaj mąkę migdałową, wystudzone ziemniaki, skórkę cytrynową i proszek do pieczenia. Wymieszaj wszystko starannie. Masę przełóż do tortownicy. Wstaw do piekarnika (grzanie góra-dół, bez termoobiegu) i piecz 40-45 minut aż będzie złote, a patyczek wyjęty z ciasta będzie suchy. Wyjmij z piekarnika i zostaw na 10 minut w tortownicy. Po 10 minutach wyjmij na kratkę. Wymieszaj cukier i sik z cytryny. Syropem polej ciasto i zostaw na chwilę. Z cukru pudru
i soku z cytryny utrzyj gładki lukier. Rozprowadź go na cieście i posyp skórką z cytrusów.

 

MUFFINKI MARCHEWKOWE

Składniki:

- 1.5 szklanki mąki kukurydzianej

- ¾ szklanki miodu

- 5 marchewek

- pół szklanki oleju

- 4 jajka

- 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia

- cynamon

- żurawina

 

Sposób przygotowania:

Wszystkie suche składniki połącz ze sobą w dużej misce i porządnie wymieszaj. Dołóż mokre składniki: olej, potartą marchewkę, jajka i żurawinę. Wyłóż blachę papierowymi foremkami do maffinek. Powstałą masę wylej do foremek. Piecz 40 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C.

SMACZNEGO!!!

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni
Na dzień dobry - śniadanie

Mówi się, że śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Warto więc zastanowić się nad tym, co dostarczyć organizmowi rano, aby ciało nabrało sił do całodziennej pracy a umysł sprawnie funkcjonował?

Badanie przeprowadzone wśród polskich mam wykazało, że śniadanie jada się w aż 96 proc. domów, w których są dzieci w wieku 3–12 lat: w ponad 80 proc. przy śniadaniu pije się herbatę, w 26 proc. mleko, a w 23 proc. kakao lub czekoladę. Zaledwie 13 proc. rodzin rano sięga po sok, który może stanowić jedną z pięciu dziennych porcji warzyw lub owoców. Zdaniem badaczy soki należy na stałe wprowadzić do menu polskich rodzin.

Warzywa i owoce należą do grupy produktów najistotniejszych dla zachowania zdrowej i zrównoważonej diety. Na pierwsze i drugie śniadanie dzieci najczęściej dostają mleko z płatkami, kanapki, jogurty. Po zjedzeniu posiłku bogatego w węglowodany złożone i błonnik, dziecko jest syte; produkty te dostarczają organizmowi  ważnych dla niego substancji odżywczych, jednak bez uzupełnienia ich o owoce i warzywa nie można uznać śniadania za pełnowartościowy posiłek. W ciągu dnia powinniśmy zjadać 5 porcji warzyw i owoców, ze znaczną przewagą tych pierwszych. Są one źródłem ważnych składników odżywczych, są smaczne i niskokaloryczne.

Śniadanie to posiłek, na którego przygotowanie mamy najmniej czasu i to może być przyczyną rezygnacji ze zdrowego odżywiania. A przecież wzbogacenie posiłku w owoce i warzywa wcale nie musi być trudne i czasochłonne. Rano wypijmy po prostu szklankę soku warzywnego, owocowego lub owocowo-warzywnego.

Nieuzasadnione są obawy rodziców, że podając dziecku gotowy sok, nie dostarcza mu się wartościowych substancji odżywczych. Zgodnie z obowiązującym prawem produkty te zawierają te same składniki co owoce i warzywa, z których zostały wykonane. Wraz ze szklanką soku dziecko otrzymuje dokładnie te same cukry i taką samą liczbę kalorii, jaka jest w 100 g pomarańczy – ok 45 kcal. Jednocześnie dostarcza do organizmu cenną witaminę C, foliany, potas. Warto jednak przed kupnem gotowego soku zapoznać się z opisem zamieszczonym na opakowaniu produktu. No i pamiętajmy, żeby sok spożywać tylko raz dziennie. W ciągu dnia natomiast trzeba przyzwyczajać pociechę do zjadania warzyw w formie surówek i dodatków do kanapki (pomidor, rzodkiewka, ogórek, szczypiorek), gdyż w takiej formie są one najzdrowsze.

Na śniadanie starajmy się kupować pieczywo pełnoziarniste, prawdziwe masło, świeżą i chudą wędlinę – najlepiej drobiową – lub chudy ser. Takie kanapki, z dodatkiem kolorowych warzyw na pewno będą dzieciom smakowały.

– Rezygnacja z warzyw i owoców do śniadania, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy nasza odporność musi pracować bez zastrzeżeń, to nie najlepszy pomysł. To ważne, choćby dlatego, że ludzki organizm nie magazynuje np. witaminy C podnoszącej odporność, dlatego poziom musimy uzupełniać. Szklanka soku pomarańczowego do kanapki dostarczy do ok. 70 proc. dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Taka szklanka to także jedna z pięciu dziennych porcji warzyw lub owoców – wyjaśnia dr Anna Górska-Kot, ordynator Oddziału Pediatrii w Szpitalu Dziecięcym przy ul. Niekłańskiej w Warszawie.

Opracowanie: Bożena Koteja na podstawie:
http://www.fakt.pl/zdrowie-i-fitness/co-pic-do-posilku-co-dawac-dziecku-do-picia-po-jedzeniu,artykuly,573562.html

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

Ciekawostki dietetyczne

 

Owoce i warzywa

Proponujemy zabawić się w liczenie kalorii. Zważywszy, że wg nowej piramidy żywienia warzywa i owoce powinny stanowić co najmniej połowę tego, co jemy (3/4 powinny stanowić warzywa a ¼ owoce), warto wiedzieć:

50 kalorii to

- 1 średnia pomarańcza

- 1 średnie jabłko

- 1 średnie kiwi

- ½ banana

- 1 plaster ananasa

- ½ grapefruita                                              

- ½ gruszki                                        

- 2/3 średniego mango                                  

- 1/8 dużej papai

- 6 łyżek borówek amerykańskich

- ½ dużego bakłażana

- 12 brukselek

- 2 małe kalarepy

- 5 marchwi

- 5 ogórków

- 1 i ½ papryki

- 3 i ½ pomidora

- 50 rzodkiewek

 

Nabiał

Przyjrzyjmy się uważnie mleku i jego przetworom. Są one znakomitym źródłem wapnia, pełnowartościowego białka, witamin z grupy B, witaminy D. Ich kaloryczność zależy od zawartości tłuszczu. Dzienne zapotrzebowanie to 2 szklanki mleka; można je zastąpić maślanką, kefirem, jogurtem i częściowo serem.

 

W mleku występuje laktoza, która powinna rozkładać w jelitach przy pomocy enzymu „laktaza”. Jego niedobór prowadzi do dolegliwości przewodu pokarmowego. Osoby, które tolerują pewne ilości mleka, powinny spożywać go w małych ilościach, rozłożonych na kilka porcji. Zaleca się też zastępowanie mleka jogurtami, kefirami.` Na rynku pojawiły się już liczne produkty mleczne a także mleko bez laktozy.

 

Mięso

Mięso jest znakomitym źródłem białka. Szczególnie zalecane jest spożywanie mięsa drobiowego i ryb, jednak nie jest ono podstawą zdrowego żywienia. Mięso wołowe i wieprzowe można zjadać tylko w niewielkich ilościach.

Mięso cielęce charakteryzuje się jasną barwą oraz delikatnymi włóknami. Nie jest przerośnięte tłuszczem – w porównaniu z innymi gatunkami mięs jest najchudsze. Zawiera pełnowartościowe białko, żelazo, witaminy z grupy B.

Mięso drobiowe zawiera łatwo przyswajalne białko i witaminy z grupy B. Pozbawione skóry mięso nie jest zbyt kaloryczne, dlatego polecane jest w lekkostrawnych dietach, osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu.

Mięso z królika przewyższa swoją wartością odżywczą wszystkie inne gatunki mięs. Ma małą zawartość cholesterolu, jest bogate w aminokwasy, białko, witaminy  i składniki mineralne, takie jak żelazo, wapń, magnez, potas, cynk. Powinno znaleźć się w diecie dla osób starszych, chorych, dzieci.

Mięso ryb to cenne źródło kwasów omega-3, łatwo przyswajalnego białka, składników mineralnych i witamin. Szczególnie wartościowe są ryby morskie. Zaleca się przygotowywać je na parze, duszone lub gotowane.

 

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Uwaga na sól
Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

 
Naukowcy od lat apelują o rozważne spożywanie soli i przestrzegają przed szkodliwym wpływem nadmiernego spożycia soli na zdrowie człowieka. Powikłania związane ze spożyciem soli to nie tylko nadciśnienie tętnicze, udary mózgu, zawały, rak, osteoporoza ale również otyłość i demencja.

Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) zwracają się do Polaków o ograniczenie spożycia soli do maksymalnie 5 g dziennie w przypadku osoby dorosłej (jedna płaska łyżeczka do herbaty), a w przypadku dzieci i młodzieży do 1,9 g – 3,75 g dziennie.

- Z najnowszych doniesień naukowych wynika, że sól spożywana w nadmiarze znacząco przyczynia się także do rozwoju otyłości, zwłaszcza w przypadku dzieci i młodzieży. Ponadto, okazuje się, że sól jest też istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób degeneracyjnych układu nerwowego, w tym m.in. mikro-uszkodzeń mózgu oraz otępienia (demencji), skutkujących znacznym obniżeniem się sprawności umysłowej – ostrzega prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia.

Z badań statystycznych wynika, że Polacy spożywają średnio dwa a nawet trzy razy więcej soli (10-15 g na osobę dziennie) niż wynosi bezpieczny poziom. Pamiętajmy, że sól, którą spożywamy, można znaleźć w gotowych produktach, takich jak makarony, chleb, masło, wędliny itp. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Komisja Europejska, przemysł spożywczy próbują na różne sposoby walczyć z tym niekorzystnym zjawiskiem, m.in. wprowadzono przez Unię Europejską zmiany prawne dotyczące informacji umieszczanych na opakowaniach produktów spożywczych.

- Zgodnie z nowymi przepisami, od 13 grudnia 2016 r., podawanie zawartości soli w produktach spożywczych na ich opakowaniach będzie obowiązkowe we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Dzięki temu konsumenci zyskają możliwość dokonywania bardziej świadomych wyborów żywieniowych, w tym m.in. możliwość kontroli nad ilością spożywanej soli – podkreśla dr Katarzyna Stoś, zastępca dyrektora IŻŻ.

Obecnie producenci nie zawsze podają zawartość soli na opakowani. Zamiast tego podają zawartość sodu. Warto więc wiedzieć, że 1 g sodu (Na) odpowiada 2,5 g soli (NaCl).  

Przygotowując potrawy, można ograniczyć dodatek soli, zastępując ją innymi przyprawami, ziołami lub mniej szkodliwą solą sodowo-potasową.

Więcej informacji o soli i innych produktach spożywczych oraz zasadach zdrowego żywienia można znaleźć na stronach internetowych: www.zachowajrownowage.pl,  www.izz.waw.pl

Zachęcamy do sprawdzenia w poniższej tabeli zawartości soli w różnych produktach.

 

Grupa produktów	Zawartość soli (NaCl)* g/100 g
Przyprawy warzywne z dodatkiem soli (kostki rosołowe, tzw. przyprawy uniwersalne w proszku)	21,52 – 70,84
Przetwory warzywne (keczup, ogórki kwaszone, warzywa konserwowe, oliwki)	0,08 – 6,00
Ser topiony, ser typu feta	2,10 – 2,75
Sery podpuszczkowe dojrzewające	1,46 – 4,65
Wędliny wieprzowe, wołowe, mieszane	1,75 – 3,89
Wędliny drobiowe	1,15 – 3,02
Wędliny podrobowe	1,56 – 2,66
Ryby wędzone	1,25 – 3,68
Przetwory rybne	0,58 – 2,73
Chipsy ziemniaczane	1,73 – 2,15
Produkty śniadaniowe (przetworzone)	0,01 – 2,92
Majonezy, musztardy	0,99 – 1,90
Pieczywo	0,32 – 1,78

 

PYSZNE I DIETETYCZNE PRZEPISY!

PLACKI Z CUKINII
(Przepis zaczerpnięty z Internetu)

Składniki:
- 1 cukinia (około 300 g)
- 1 jajko
- 30 dag mąki pszennej
- sól
- pieprz

Sposób przygotowania:
Cukinię dokładnie myjemy i trzemy na tarce. Do potartego warzywa dodajemy soli oraz pieprzu, a następnie odkładamy na kilka minut. Gdy cukinia wypuści sok, dodajemy jajko, mąkę i wszystko dokładnie mieszamy. Masę nakładamy łyżką na rozgrzany olej rzepakowy. Smażymy na rumiany kolor. Gotowe placuszki możemy podawać z sosem pieczarkowym lub sosem tzatziki (przepis poniżej)

 

SOS TZATZIKI:
- jogurt naturalny
- ogórek zielony
- ząbek czosnku
- sól
- pieprz

 

ŻYCZYMY SMACZNEGO!!!

 

 

Nowość – Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej

Informacja, która powinna ucieszyć miłośników zdrowego stylu życia, dotyczy nowoopracowanej przez ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia piramidy zdrowego żywienia i aktywności fizycznej.
Od roku 2009 – gdy opublikowano poprzednią piramidę – pojawiły się nowe metody przetwarzania żywności oraz nowe badania, w wyniku których naukowcy przyjęli jako podstawę piramidy codzienną aktywność fizyczną, bez której organizm nie może działać prawidłowo. Kolejna pozycja w piramidzie to warzywa i owoce – wyprzedziły w tym względzie pieczywo, kasze, makarony, ziarna. Warzyw i owoców powinniśmy codziennie zjadać ok. 400 g, w pięciu porcjach, lecz ze znaczną przewagą warzyw nad owocami. Niektóre porcje można zastąpić sokiem. Jeśli chodzi o pieczywo – powinno być pełnoziarniste, kasze -  jęczmienna i gryczana, ryż – brązowy, makaron – razowy. Produkty takie zawierają m.in. witaminy z grupy B i błonnik. Następny poziom zajmuje nabiał, w tym co najmniej 2 szklanki mleka lub jogurty/kefiry. Na szczycie piramidy znajdują się mięso, ryby, wędliny – tak, ale z umiarem, szczególnie mięso czerwone jest niekorzystne dla zdrowia. Drobiowe można spożywać częściej lecz najlepiej wprowadzić zwiększoną ilość ryb, byle nie smażonych! Tłuszcze nie są produktem wskazanym, chyba że sięgniemy po oliwę i olej rzepakowy. A więc: odżywiajmy się prawidłowo i żyjmy zdrowo!

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

Dobre rady cioci Kloci

* Coś o myciu…

Jest niezbędne w przypadku warzyw i owoców. Zmniejsza ilość bakterii albo ewentualnych drobnoustrojów chorobotwórczych. Usuwa też piasek, kurz i pozostałości nawozów. Mycie owoców leśnych jest wyjątkowo ważne ze względu na występujące bakterie bąblowicy, które mogą się na nich znaleźć.

* Coś o krojeniu…

Do sałaty, ze względu na reakcje zachodzące w kontakcie ze stalowym nożem, należy użyć rąk i podrzeć ją na mniejsze kawałki. Dzięki temu zachowasz jej walory smakowe. Gdy kroisz warzywa na sałatkę, nie łącz ogórka i pomidora. Enzym zawarty w ogórkach rozkłada witaminę C zawartą w pomidorach i innych warzywach.

* Coś o chłodzeniu…

Przechowywanie żywności w lodówce przedłuża jej trwałość i świeżość. Warto o tym pamiętać przechowując resztki jedzenia, np. z obiadu. Dzięki niskiej temperaturze możesz wykorzystać je przy kolejnym posiłku.

* Coś o mrożeniu…

Mrożenie można stosować praktycznie do wszystkich produktów czy gotowych potraw. Przedłuża trwałość żywności, zachowując jej właściwości i wartość odżywczą. Mrożąc żywność, której nie wykorzystasz, zapobiegniesz jej marnowaniu.

* Coś o obieraniu…

Wielu warzyw czy owoców możesz nie obierać. Dzięki temu zachowasz ich drogocenne witaminy i błonnik. W skórce jabłka znajduje się większość błonnika, a także foliany wpływające na prawidłowy rozwój układu nerwowego.

* Coś o podgrzewaniu…

Są różne metody podgrzewania: na patelni, w piekarniku, w mikrofalówce, na parze, czy w garnku z dodatkiem wody. Warto podgrzewać potrawy taką metodą, która nie wymaga dodatku tłuszczu. Aby podgrzać makaron, wystarczy zalać go na chwilę gorącą wodą i odcedzić na sicie.

* Coś o gotowaniu na parze…

Gotowanie na parze umożliwia szybkie przyrządzenie wielu produktów bez dodatku tłuszczu. Dzięki gotowaniu na parze możemy zjeść warzywa na ciepło, z mniejszą stratą witamin niż    w przypadku tradycyjnego gotowania. Zamiast specjalnego garnka można użyć zwykłego oraz sito i szczelną pokrywkę.

* Coś o grillowaniu…

Grillowanie nadaje potrawom charakterystycznego dymnego smaku i umożliwia przyrządzenie np. soczystego mięsa czy ryb bez dodatkowej porcji tłuszczu. Jeśli grillujesz nad węglem użyj tacki lub folii, aby rozgrzany tłuszcz nie kapał na rozżarzone węgle – powstają wtedy substancje niebezpieczne dla organizmu, które wraz z dymem przedostają się do potraw.

* Coś o duszeniu…

Duszenie polega na długim gotowaniu mięsa pod przykryciem na małym ogniu. Dzięki duszeniu potrawy są miękkie i soczyste. Dusić możesz różne rodzaje mięs i warzywa. Duszony w sosie pomidorowym kurczak będzie bardzo soczysty i aromatyczny.

* Coś o pieczeniu…

Potrawy pieczone nabierają wyjątkowych walorów smakowych i nie dostarczają dodatkowego tłuszczu. Wiele produktów możesz upiec: mięso, ryby, ziemniaki czy warzywa. Dobrym sposobem na przygotowanie ziemniaków jak z ogniska jest obtoczenie ich w mące i posypanie solą a następnie upieczenie w piekarniku.

* Coś o gotowaniu…

To ogrzewanie żywności w gotującej się wodzie w temperaturze 98-100 stopni. Powoduje rozklejenie i pęcznienie ziaren skrobi, ścięcie białka oraz przenikanie witamin i minerałów do wody. Zmienia wartość odżywczą produktów, np. zwiększa ilość białka w mięsie, ale także zmniejsza zawartość witaminy c w gotowanych owocach i warzywach. Mięso drobiowe możesz ugotować z dodatkiem przypraw i dodać do sałaty, doprawionej oliwą i sokiem z cytryny.

* Coś o smażeniu…

Zmienia wartość odżywczą produktów, przede wszystkim zwiększa ilość tłuszczu w smażonych potrawach. Mięso możesz usmażyć po oprószeniu mąką, dzięki temu dostarczysz mniej tłuszczu niż w przypadku tradycyjnej panierki. Do smażenia używaj oleju rzepakowego, który po podgrzaniu nie wydziela szkodliwych substancji. Ale pamiętaj: smażenie jest najmniej zdrowym sposobem na przygotowanie potraw!

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni
Nasze kasze

Kasza jęczmienna
Znana na całym świecie, kasza jęczmienna występuje w kilku różnych rodzajach – od pęczaku, czyli oczyszczonych ziaren jęczmienia w całości, przez kaszę perłową, której duże cząstki są dodatkowo obtaczane i polerowane, po klasyczną kaszę łamaną , która zawiera więcej wartości odżywczych niż perłowa, dzięki zachowaniu ciemnej skórki.
Niezależnie od sposobu przygotowania, kasze jęczmienne zawierają bardzo dużo błonnika (glukanu), są bogate w obniżające poziom cholesterolu fitozwiązki, ale przede wszystkim – są pyszne!
Stanowią aż 70% kasz wytwarzanych i jadanych w Polsce. W regionie Roztocza – polskiego zagłębia kasz i olejów – robi się z nich wiele charakterystycznych lokalnych potraw, takich jak pierogi, gołąbki czy budynie mięsne. A dzięki swojemu delikatnie „ziemistemu” smakowi, idealnie łączą się z ciemnymi mięsami, sosami i tradycyjnymi daniami kuchni polskiej.

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     334 kcal
Białko:     8,4 g
Węglowodany:     69,5 g
Tłuszcz:     2 g

Kasza gryczana
Chociaż gryka pochodzi z dalekiego wschodu – Chin i Japonii, to kasza z niej zrobiona najlepiej znana jest w krajach słowiańskich. Jest tak nierozerwalnie związana z tym regionem, że w języku angielskim nie ma swojego odpowiednika – nazywana jest po prostu „kasha” i jako taka zyskała sporą popularność w Stanach Zjednoczonych.
Kasza gryczana może być prażona zaraz po wyłuskaniu z otrębów – jej smak jest wtedy intensywniejszy, i taka jej forma jest najbardziej popularna, zaś drugą opcją są jaśniejsze i delikatniejsze ziarna nieprażone.
Ta kasza zawiera przede wszystkim dużą ilość białka potrzebnego nam w prawidłowym rozwoju, a zawartość przeciwutleniaczy oraz składników regulujących działanie insuliny, czyni ją idealną dla osób chorych na cukrzycę.

prażona

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     350 kcal
Białko:     13,6 g
Węglowodany:     65,4 g
Tłuszcz:     2,6 g

biała

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     340 kcal
Białko:     11,7 g
Węglowodany:     64,5 g
Tłuszcz:    2,8 g

Kasza jaglana
W Chinach była używana już tysiące lat temu, ale jest powszechnie znana na całym świecie, ponieważ uprawa prosa, od którego pochodzi, jest stosunkowo prosta i możliwa nawet na bardzo suchych gruntach.
Swoją niewiarygodną popularność (czasem nazywana jest królową kasz!) zawdzięcza delikatnemu smakowi, który można dodatkowo podkreślić przez prażenie na suchej patelni przed gotowaniem – tak wydobędziemy jej lekko orzechowy smak. Prażenie nie odbiera kaszy jej wartości, a byłoby czego żałować! Zawiera żelazo, witaminy z grupy B , a przede wszystkim krzem, który rzadko występuje w naszym pożywieniu, a działa świetnie na skórę, włosy i paznokcie.
Świetnie sprawdza się jako zamiennik ryżu w daniach azjatyckich, dodatek do zup, a ugotowana na mleku w połączeniu z owocami jest zdrowym i smacznym deserem lub śniadaniem dla nawet najbardziej wybrednych maluchów.

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     346 kcal
Białko:     10,6 g
Węglowodany:     68,8 g
Tłuszcz:     3,9 g

Kasza owsiana
„Kasza owsiana” może brzmieć obco dla części z nas. Wszyscy znamy płatki owsiane, ale kaszę? A jednak. Całe niekruszone ziarna owsa są oczyszczane i szlifowane, tak aby zatrzymały w sobie jak najwięcej cennych związków. A jest co zatrzymywać!
Ten śniadaniowy przysmak jest doskonałym źródłem glukanu i flukanu – rozpuszczalnych błonników, które nie tylko zapewniają długotrwałe uczucie sytości, ale również regulują stężenie cholesterolu we krwi. Zaś zawartością antyoksydantów przewyższa większość warzyw, owoców i zbóż.
Spłaszczona kasza z owsa, powszechnie znana jako płatki owsiane, jest również bardzo korzystna dla naszego zdrowia, ponieważ poddana jest jedynie krótkiemu procesowi parzenia i zgniatania. Wciąż zachowuje dużą ilość minerałów, kwasu foliowego oraz witamin (np. A i E).

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     370 kcal
Białko:     12 g
Węglowodany:     65g
Tłuszcz:     6,9 g

Kasza kukurydziana
Kukurydza była znana od wieków w Ameryce Południowej, ale gdy tylko Kolumb przywiózł ją na Stary Kontynent, szybko zyskała popularność na całym świecie – dlatego dziś możemy cieszyć się jej smakiem i niezliczonymi możliwościami zastosowania.
Kasza i mąka kukurydziana są podstawowym składnikiem meksykańskich placków i tortilli, zaś w Europie najlepiej znane są włoska polenta – będąca doskonałym składnikiem zarówno deserów, jak i dań głównych oraz pochodząca z Rumunii mamałyga, czyli słodkie lub słone ciasto, które przygotowuje się niezwykle prosto i szybko.
Jest jedną z najlepiej przyswajalnych kasz – nie zawiera glutenu, jest lekkostrawna i świetnie sprawdza się w żywieniu niemowląt, np. jako pierwsza kaszka. Zawiera także luteinę, która pomaga nam zachować dobry wzrok, zaś weganie mogą z powodzeniem zastąpić nią jaja w swoich wypiekach.

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     342 kcal
Białko:     8,3 g
Węglowodany:     72,2 g
Tłuszcz:     1,7 g

Kasza kuskus
Te około milimetrowe kuleczki zrobione są z mielonej pszenicy twardej, czyli semoliny, z dodatkiem solonej wody, którą miesza się delikatnie aż do powstania kaszki, a następnie obgotowuje i studzi.
Kuskus przygotowuje się bardzo szybko, zalewając wrzątkiem lub gotując na parze, dzięki czemu świetnie sprawdza się w sałatkach oraz daniach głównych nawet najbardziej zabieganych osób. Doskonale sprawdza się też w diecie osób uprawiających sporty, ponieważ ma w sobie dużo białka, ale stosunkowo niewiele błonnika, który mógłby powodować uczucie ciężkości.
Pierwszy raz wspomniany został już w trzynastowiecznej książce kucharskiej, jako „znany na całym świecie”, ale to w krajach północnej Afryki – takich jak Maroko, Libia czy Algieria – jest nieodłącznym składnikiem codziennej diety od blisko pięciu tysięcy lat. Jednym z najpopularniejszych dań jest marokański kuskus z warzywami – gotowany z masłem, zawierający tradycyjne 7 warzyw i popijany maślanką.

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     360 kcal
Białko:     13 g
Węglowodany:     72 g
Tłuszcz:     2 g

Kasza manna

Trudno ustalić jej pochodzenie, ponieważ powstaje podczas mielenia na mąkę pszenicy, która z kolei jest powszechnie znana na całym świecie.
Drobne cząstki tzw. bielma mącznego dodatkowo się oczyszcza, a w efekcie uzyskuje się znaną dzieciom kaszkę mannę. Ale również dorośli powinny się nią zainteresować, ponieważ jest naturalnym źródłem żelaza i jodu, a na dodatek jest wyjątkowo lekkostrawna!
Przygotowuje się ją w kilka minut i nadaje się do stosowania nie tylko jako słodkie śniadanie dla dzieci, lecz również jako zamiennik makaronu w zupach, element pysznych ciast lub jako zagęstnik sosów zamiast mąki.

Wartości odżywcze w 100g
Wartość energetyczna:     348 kcal
Białko:     8,7 g
Węglowodany:     76,7 g
Tłuszcz:     1,3 g

* W artykule wykorzystano informacje z www.winiary.pl/smakasze

 

Wigilia – zdrowie na świątecznym stole

Święta kojarzą nam się z mnóstwem pyszności na talerzu. Pamiętajmy, że świąteczne potrawy mogą być nie tylko pożywne ale i zdrowe. Oto kilka przykładów:

1. pomarańcze, grapefruity, mandarynki – obecne w nich kwasy organiczne pobudzają żołądek do wydzielania soków trawiennych, dzięki czemu łatwiej mu strawić tłuste i obfite posiłki.
2. grzyby – zawierają prowitaminę D, która ma duży wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową. Dostarczają też organizmowi miedzi, która wpływa na elastyczność skóry i piękny wygląd paznokci i włosów.
3. bakalie – suszone jabłka, morele, śliwki, żurawina a także orzechy i rodzynki to najzdrowsze słodycze! Dostarczają błonnik pokarmowy, który usprawnia pracę jelit, ponadto zawierają witaminy, minerały, białko i zdrowe tłuszcze.
4. buraki – zawierają żelazo i kwas foliowy, który jest niezbędny do właściwej syntezy czerwonych krwinek; sok z kiszonych buraków to najlepszy naturalny środek przeciwnowotworowy - wychwytuje we krwi wolne rodniki.
5. kapusta – w 100g kapusty znajduje się tyle witaminy C, ile w takiej samej ilości cytryny. Zawiera związki siarki, pozytywnie wpływających na kondycje skóry.
6. kutia – to tradycyjna potrawa z maku, miodu, bakalii i ziaren pszenicy. Jest bardzo kaloryczna ale ma też działanie zdrowotne. Jest źródłem białka, cynku, selenu, żelaza, wapnia, magnezu, witaminy E i witamin z grupy B.
7. śledzie – nazywane są „morskim srebrem”, zawierają pełnowartościowe białko, kwasy tłuszczowe z grupy omega-3, cenną witaminę D oraz składniki mineralne, m. innymi potas, magnez, żelazo, jod, fluor. Śledzie w diecie mają działanie przeciwzapalne, antyrakowe oraz regulujące ciśnienie krwi.
8. ryba w galarecie – jest niskokaloryczna i lekkostrawna. Galareta jest źródłem aminokwasów, wzmacnia skórę i stawy, poprawia stan włosów i paznokci.

Dobre rady dla osób, które boją się utyć:
- rodzynki w serniku można zastąpić suszonymi jagodami, można też ozdobić nimi pierniczki;
- zamiast białej bułki można użyć do pasztetu kaszę jaglaną;
- jarmuż to ciekawy zamiennik spożywczy, który można użyć do bigosu lub jako nadzienie do pierogów i krokietów;
- zdrowy i i pyszny deser z kaszy jaglanej: 100g kaszy jaglanej opłucz, wsyp do garnka, dodaj pokrojone jabłko i szczyptę soli. Zalej wodą i gotuj na małym ogniu ok.15 minut. Na patelni podgrzej 1 łyżkę masła z 2 łyżkami miodu, smaż na nim pokrojoną pomarańczę ok. 2 minut. Dosyp żurawinę i dodaj do kaszy. Jest to danie dla 2 osób, do spożycia na ciepło. Smacznego!

ZDROWYCH I SPOKOJNYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Żywienie w stołówce szkolnej

po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015 r.

 

Informujemy Państwa, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach, stołówka w Zespole Szkół Sportowych dostosowała jakość wydawanych posiłków do wymagań zawartych w w/w Rozporządzeniu.

Najważniejsze zmiany dotyczą ograniczenia spożycia soli, cukru i tłuszczów oraz potraw smażonych, wykluczenia przypraw zawierających glutaminian sodu (np. Vegeta, maggi) oraz regularnego spożywania owoców (również w formie soków) i warzyw surowych (w formie surówek) – 3 razy w tygodniu. Stołówki szkolne mają też obowiązek raz w tygodniu oferować rybę. Dopuszcza się stosowanie w małych ilościach soli z niską zawartością sodu. Smak potraw podkreślany jest dzięki użyciu naturalnych przypraw i ziół.

Nowością jest podawanie niesłodzonych kompotów – brak cukru wydobywa ich naturalny owocowy smak. Miodem słodzić można herbaty owocowe i ziołowe, które pojawią się od czasu do czasu w naszej stołówce.

Wielu uczniów zauważyło, że potrawy są mniej solone. Zwracamy się do rodziców z prośbą o stopniowe wprowadzanie takich zmian również w domowej kuchni – wyjdzie to dzieciom na zdrowie, na pewno z czasem przyzwyczają się do nowych smaków. Prosimy też, aby uczniowie nie przynosili własnych przypraw do stołówki.

Zmiany w sposobie przygotowywania posiłków w stołówce powinny być okazją do wdrażania dzieci i młodzieży do zdrowego stylu życia. Szkolny obiad to 30% dziennego zapotrzebowania. 70% dziennego wyżywienia uzależnione jest więc od rodziców, od tego, co pojawia się w domowej kuchni, na co pozwalają dziecku wydać pieniądze. Niestety, świadomość rodziców na temat tego, co dziecko zjada w ciągu dnia, jest często nikła. Obserwuje się brak drugiego śniadania w plecaku, przynoszenie batonów, coli, chrupek           i innych przekąsek, kupowanych w drodze do szkoły. Zdarza się, że małe dzieci otrzymują od rodziców tzw. napoje energetyzujące. W rozmowach z uczniami dowiadujemy się, że wielu z nich nie zjada śniadania przed wyjściem do szkoły. Bywa też, że pierwsze i drugie śniadanie składa się z bułek z „nutellą”. Dziecko, szczególnie małe, po takiej „bombie” kalorycznej nie jest w stanie zjeść obiadu.

- aż 17% uczniów przed wyjściem do szkoły nie zjada śniadania a 22% robi to rzadko;

- 16% uczniów nie przynosi do szkoły drugiego śniadania;

- aż 61% badanych otrzymuje od rodziców pieniądze na zakup przekąsek;

- 91% uczniów codziennie je słodycze;

- 68% ankietowanych codziennie pije słodzone napoje gazowane.

Co ciekawe, aż 69% dzieci uważa, że odżywia się prawidłowo! Wniosek – młodzież nie wie, czym jest racjonalne żywienie lub po prostu nie potrafi ocenić własnego sposobu odżywiania.

Uczmy więc dzieci, jak prawidłowo odżywiać się, dajmy im dobry przykład zdrowego stylu życia, przyzwyczajając do:

1. codziennego spożywania owoców, warzyw i produktów mlecznych,

2. ograniczania w diecie tłuszczów, cukru, soli,

3. picia odpowiedniej ilości wody,

4. codziennego spożywania śniadania,

5. regularnych posiłków (5 razy dziennie),

6. aktywności fizycznej,

7. higieny osobistej.

Apelujemy do rodziców i opiekunów: nie pozwalajcie dzieciom na samowolne decydowanie w kwestii żywienia. To od Was zależy, czy młody człowiek w dorosłym życiu będzie umiał zadbać o siebie i swoje zdrowie.

 

***

 

Informujemy zainteresowanych, że u kierownika świetlicy dostępne są do wglądu następujące dokumenty: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach,, Obwieszczenie Marszałka sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 kwietnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia – Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…), opracowana przez intendenta „Księga dań”, w której opisane są wszystkie potrawy, oferowane w stołówce szkolnej, z uwzględnieniem zawartych w nich alergenów.

 

***

 

Twój przewodnik po dobrej i zdrowej kuchni

Leksykon przypraw

 

Naturalne przyprawy i zioła podkreślają aromat i smak potraw, a przy okazji pomagają przy różnych dolegliwościach. Polecamy jak najczęstsze stosowanie ich w kuchni:

Anyż – używa się go głównie jako przyprawy do ciast i chleba; ma działanie przeciwzapalne i wykrztuśne, sprawdza się więc przy przeziębieniach, grypie i zapaleniu oskrzeli. Ma też łagodne działanie moczopędne, nieznacznie obniża ciśnienie krwi i likwiduje obrzęki. Przy kłopotach trawiennych łagodzi wzdęcia, kolki, zgagę.

Cynamon – używa się go do ciast, dań z ryżem, kompotów. Poprawia metabolizm     i hamuje apetyt na słodycze. Chroni przed cukrzycą typu 2, bo pomaga ustabilizować poziom cukru we krwi. Zapobiega wrzodom żołądka i dwunastnicy.

Gorczyca – dodaje się ją do mięs, marynat, potraw z kapusty. Jest głównym składnikiem musztardy. Działa rozgrzewająco, poprawia trawienie i wydzielanie żółci. Pomaga w chorobach reumatycznych, bólach stawów, migrenach, zapaleniu zatok. Można ją stosować zewnętrznie na okłady oraz wewnętrznie – łyżkę nasion gorczycy zalać szklanką wrzątku i wypijać przed snem.

Goździki – dodaje się je do herbat, ciast, kompotu a nawet do dań z dziczyzną. Działa odkażająco i znieczulająco. Pomoże przy nagłym bólu zęba i w problemach żołądkowych. Zawiera przeciwutleniacze, czyli związki poprawiające odporność i chroniące przed rakiem.

Imbir – nadaje się do mięs, zup, marynat i słodkich potraw, nawet takich jak desery   i ciasta. Wzbogaca smak herbaty i kawy. Pomaga opanować ataki migreny, łagodzi mdłości, rozgrzewa. Poprawia krążenie, zapobiega tworzeniu się zakrzepów. Ma charakterystyczny lekko piekący smak.

Wanilia – stosuje się ją do deserów, lodów, czekolad, kawy, herbaty, ciast. Wzmacnia organizm i działa antydepresyjnie. Nalewką z wanilii można nacierać bolące mięśnie i stawy, gdyż ma działanie przeciwzapalne.

Kolendra – znakomicie podkreśla smak mięsa i roślin strączkowych, reguluje pracę układu pokarmowego, u niejadków zwiększa łaknienie. Działa przeciwzapalnie i łagodząco np. przy zapaleniu spojówek lub wysypce.

Kurkuma – ma lekko korzenny smak. Stosuje się ją do ryżu, warzyw, fasoli, zup, sosów. Nadaje potrawom piękny kolor. Działa ochronnie na wątrobę, hamuje tworzenie się kamieni żółciowych. Przyspiesza metabolizm, usuwa z organizmu toksyny, zapobiega odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Ma działanie antynowotworowe.

Majeranek – stosuje się go jako dodatek do mięs, kiełbas, pasztetów, serów, zup, roślin strączkowych. Ma intensywny zapach. Pomaga przy katarze - można zrobić z niego maść: uciera się majeranek z masłem w proporcji jeden do jednego, przetapia i filtruje przez płótno a następnie wciera w śluzówkę nosa. Napar z majeranku pomaga przy przeziębieniu     i odchudzaniu.

Kminek – podkreśla smak potraw z mięsa, kapusty, ziemniaków, kiełbasy. Ma działanie wiatropędne, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, ułatwia więc trawienie ciężkich i tłustych potraw. Odświeża oddech i zapobiega zgadze. Napar z nasion kminku pomaga przy infekcjach dróg moczowych.

Pieprz – używa się go do większości potraw, takich jak zupy, mięsa, sosy, sałatki. Można go stosować przy dolegliwościach żołądkowych - wzdęciach, zaparciach – gdyż pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Warto pamiętać o pieprzu podczas jesiennego przeziębienia: doskonale rozgrzewa, pomaga zbić gorączkę i odblokować zatkany nos.

Pieprz Cayenne – jest to ostra, rozgrzewająca przyprawa, która dodaje się do mięs, fasoli, zup. Zmniejsza apetyt i przyspiesza metabolizm. Ma też działanie przeciwzapalne, pomaga przy zapaleniu stawów. Ma dobroczynny wpływ na układ krwionośny, reguluje ciśnienie krwi, obniża poziom cholesterolu, wzmacnia serce.

Opracowanie: Bożena Koteja

Działania prozdrowotne „Zdrowie na start”

W roku szkolnym 2014/2015 kontynuowaliśmy na terenie szkoły działania prozdrowotne, wdrażające uczniów do zdrowego stylu życia i racjonalnego odżywiania się, zapoczątkowane w latach poprzednich pod hasłem „Zdrowie na start”.
W bieżącym roku szkolnym nasza szkoła nadal uczestniczy w programach unijnych „Szklanka mleka” (778 uczestników z klas 1-6 SP) i „Owoce w szkole” (410 uczestników z klas 1-3 SP). Z powodu wykorzystania środków na program „Szklanka mleka” od maja zaprzestano wydawania mleka.

Zgodnie z wymogami Agencji Rynku Rolnego, we współpracy z pracownikami świetlicy i wychowawcami klas 1-3 SP oraz wszystkimi nauczycielami i pracownikami szkoły, na terenie szkoły prowadzone są działania towarzyszące, promujące zdrowy sposób życia i odżywiania się. Tak jak i w poprzednim roku, udostępniono uczniom wodę pitną (finansowanie z funduszy szkoły i Rady Rodziców); monitorowana jest żywność dostępna w sklepiku szkolnym; aktualizowane są informacje o charakterze profilaktycznym na tablicy przy stołówce  i w gablocie higieny szkolnej. Nauczyciele realizują tematykę prozdrowotną zgodnie z podstawą programową; Ciekawą formą działania profilaktycznego na rzecz zdrowego odżywiania się było przygotowanie przez jednego z nauczycieli stoiska ze zdrową żywnością podczas Festynu Rodzinnego 18.04.2015 r.

Dużym zaangażowaniem wykazali się wychowawcy świetlicy, którzy regularnie przeprowadzali zajęcia edukacyjne o charakterze profilaktycznym dla uczniów z klas 1-3 SP:
- omawiano zagadnienia propagujące zdrowy styl życia: aktywność fizyczną, higienę osobistą, racjonalne odżywianie, m. innymi „Nasze zdrowie – nasz skarb. Dlaczego warto jeść owoce i warzywa?”, „Relaks – dlaczego i jak powinniśmy odpoczywać?”, „Zdrowa dieta”,
- organizowano konkursy zachęcające uczniów do prowadzenia zdrowego stylu życia, np. „Talerz pełen zdrowia”, „Moja ulubiona dyscyplina sportowa”,
- organizowano imprezy integrujące i wdrażające do aktywnego i twórczego spędzania czasu, m. innymi Świetlikowa Olimpiada Sportowa, Drużynowy Turniej Sportowy.

Jesteśmy szkołą sportową a więc zdrowie uczniów jest dla nas sprawą priorytetową. Dla procesu edukacyjnego i profilaktyki ważna jest spójność oddziaływań szkoły i środowiska, czyli domu rodzinnego. W tym celu, za pośredniactwem strony internetowej i zakładki „Wiem, co jem” przekazujemy informacje o naszych działaniach prozdrowotnych oraz ciekawostki na ten temat.

Opracowanie: Bożena Koteja

 

Sprawozdanie z realizacji projektu „Zdrowie na start”

    W roku szkolnym 2013/2014 w Zespole Szkół Sportowych nr 1 w Chorzowie przystąpiono do realizacji opracowanego przez nauczycieli projektu „Zdrowie na start”. Koordynatorem działań była kierownik swietlicy Bożena Koteja. Celem tego projektu jest promocja zdrowego stylu życia wśród uczniów SP i gimnazjum a jego realizacja obejmuje trzy zagadnienia: zdrowe odżywianie się, higiena osobista  i aktywność fizyczna. W wyniku podjętych działań uczniowie dowiedzieli się, jak dbać o swoje zdrowie, poznali zasady zdrowego odżywiania się, utrwalili dobre nawyki związane z higieną osobistą i aktywnością fizyczną. Projekt zakładał wykorzystanie urozmaiconych metod i form pracy z uczniami: od wytwórczych i praktycznych po prelekcje, pogadanki i materiały informacyjne.
Wszystkie nagrody dla uczestników konkursów realizowanych w ramach projektu „Zdrowie na start” – zagadnienie „Zdrowe odżywianie się” zostały ufundowane przez Radę Rodziców.

I. Zagadnienie „Zdrowe odżywianie się”.

1. We wrześniu i październiku 2013 r., zgodnie z planem projektu „Zdrowie na start”, przygotowano dla uczniów klas 1-3 SP wyjście do kuchni szkolnej. Z oferty skorzystało 10 klas; pozostałe klasy odbyły wycieczkę w miesiącach maju i czerwcu.

Celem wycieczki było promowanie wśród uczniów zdrowego stylu życia oraz wzbogacenie ich wiedzy na temat przygotowywania posiłków na potrzeby szkolnej stołówki. Dzieci z zainteresowaniem wysłuchały opowieści intendentki o zasadach szykowania obiadu dla tak dużej liczby osób, o ilościach zamawianego towaru, o wszystkich czynnościach związanych z przygotowaniem posiłku; miały okazję zapoznać się z wyposażeniem kuchni, obejrzeć wszystkie pomieszczenia a nawet obserwować pracę kucharek. Kierownik świetlicy przypomniała uczniom o podstawowych zasadach zdrowego odżywiania się i potrzebie stosowania się do nich.

2. W grudniu opracowano i przekazano nauczycielom propozycje tematów godzin wychowawczych, związanych z wpływem sposobu odżywiania się na zdrowie. Autorką wykazu tematów jest pani Beata Szymura. Wykaz proponowanych tematów znajduje się na stronach internetowych szkoły w zakładce „Wiem, co jem”.

3. Na stronach internetowych szkoły prowadzona jest zakładka „Wiem, co jem”, w której umieszczane są ciekawostki na temat

zdrowego odżywiania się (autorem tekstów jest pani Natalia Bremer) oraz relacja z podejmowanych przez szkołę działań w ramach projektu (autor Bożena Koteja).

4. W grudniu 2013 r. odbył się konkurs plastyczny dla uczniów klas 1-3 SP „Książka kucharska”. Organizatorem była pani Natalia Bremer. W dziecięcych pracach znalazły się przepisy na ulubione potrawy oraz piękne i kolorowe ilustracje, wykonane z wykorzystaniem różnorodnych technik.
Zwycięzcy to:
I miejsce – Vanessa Demir kl. 2c
II miejsce – Szymon Bugaj kl. 2c
III miejsce – Oliwia Rokita kl.
Wyróżnienie – Stanisław Dera kl. 1a

5. W grudniu 2013 wśród uczniów klas 4-6 SP i I-III gimnazjum przeprowadzono konkurs wiedzy o zdrowym odżywianiu się „Wiem, co jem”. Organizatorem konkursu była kierownik świetlicy Bożena Koteja. Wzięło w nim udział 119 uczniów z klas 4-6 SP i 62 uczniów gimnazjum. Konkurs miał formę testu, zawierającego pytania zamknięte i otwarte; przeprowadzony on został przez wychowawców klas na godzinach wychowawczych. Uczniowie wykazali się dużą widzą na temat wpływu sposobu odżywiania się na zdrowie człowieka oraz kreatywnością przy podawaniu własnych propozycji na zdrowe posiłki.
Wśród uczniów klas gimnazjalnych I miejsce zajęła uczennica klasy IID Alina Kachel, II miejsce zajęła uczennica klasy IIA Kinga Mocek, III miejsce zajęła uczennica klasy IID Magdalena Jasiak. Wśród uczniów klas 4-6 SP wykaz zwycięzców prezentuje się następująco: I miejsce zajęła uczennica z klasy 6c Anna Syc, II miejsce zajęła uczennica z klasy 5c Weronika Wołowczyk, III miejsce zajęła Alicja Molik z klasy 6b.

6. W II półroczu przeprowadzono dla uczniów klas 4-6 SP konkurs literacko-plastyczny na komiks „Szlachetne zdrowie”. Jego celem było propagowanie wśród dzieci zdrowego stylu życia. Najlepszą okazała się praca Aleksandry Gołąbkowskiej z klasy 6a. Organizatorem konkursu była Beata Szymura.

 
7. Na tablicy koło stołówki szkolnej umieszczane są prace plastyczne dzieci i informacje na temat zdrowego odżywiania się. Tablica ta kilka razy w roku jest aktualizowana.

8. W świetlicy realizowany jest blok tematyczny „Szlachetne zdrowie”. Zajęcia z dziećmi prowadzone są wg opracowanego przez panią Natalię Bremer cyklu.
Od września zrealizowano następujące tematy:
- Piramida zdrowego żywienia czyli jak odżywiać się racjonalnie?
- Wartościowe mleko receptą na zdrowe kości.
- Higiena w okresie zachorowań na grypę – o czym powinniśmy pamiętać?
- Bogactwo tkwiące w owocach i warzywach.
- Bezpieczne ferie – jak bawić się bezpiecznie?
- Kogo możemy wpuścić do domu? Bezpieczeństwo w czterech ścianach.
- Ruch to zdrowie!
- Toaleta poranna i wieczorna – poznajemy podstawowe zasady higieny.
- Woda czy coca – cola? Co powinniśmy pić?
- Jak aktywnie spędzać wakacje?

9. Przez cały rok szkolny prowadzone są działania mające na celu wdrażanie do kulturalnego i higienicznego spożywania posiłków. Wychowawcy klas 1-3 codziennie organizują dla swoich uczniów wspólne śniadanie, podczas którego dzieci uczą się właściwego zachowania przy jedzeniu.

10. W roku szkolnym 2013/2014 szkoła ponownie przystąpiła do unijnych projektów „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole”. Od października do czerwca 753 -755 uczniów z klas 1-6 SP trzy razy w tygodniu otrzymuje mleko w jednorazowych kartonikach; 382 - 383 uczniów z klas 1-3 SP, których rodzice wyrazili na to zgodę,  spożywa porcje owoców i warzyw.

11. W roku szkolnym 2013/2014 uczniowie mają stały dostęp do wody pitnej. Dystrybutory rozmieszczone są w stołówce, szatni wf i w świetlicy szkolnej. Zakup wody finansowany jest z funduszy Rady Rodziców i szkoły.

 

12. W sklepiku szkolnym monitorowany jest oferowany tam asortyment. W poprzednich latach wyeliminowano ze sprzedaży niektóre produkty. Obecnie sklepik udostępnia m. innymi produkty zaproponowane przez rodziców i pana Korneliusza Kościelniaka, takie jak: owoce, jogurty, pieczywo pełnoziarniste.

13. W stołówce na bieżąco kontroluje się posiłki pod kątem „zdrowego gotowania”. Kuchnia szkolna oferuje dużą różnorodność w doborze potraw; wyeliminowano niektóre potrawy powszechnie odrzucane przez dzieci i zastąpiono je nowymi; codziennie uczniowie otrzymują porcję warzyw w formie gotowanej lub surowej.

 

14. W ramach projektu ‘Zdrowie na start’ pani Monika Kalita-Szromek przygotowała konspekt lekcji języka angielskiego dotyczący zasad zdrowego odżywiania - Zdrowa dieta młodego sportowca - A healthy diet of a young sportsman. W miesiącu kwietniu, który jest miesiącem promocji zdrowia, nauczyciele uczący języka angielskiego w klasach 6 SP przeprowadzili cykl lekcji opartych na przygotowanym scenariuszu. Uczniowie uczyli się angielskich nazw kategorii żywieniowych, takich jak owoce i warzywa, węglowodany, białka, nabiał, cukry i tłuszcze. Realizowali zadania na karcie pracy związane z uzupełnianiem piramidy żywieniowej właściwymi produktami spożywczymi. Uczniowie czytali tekst o zdrowym odżywianiu i w oparciu o niego odpowiadali na 6 pytań dotyczących zdrowego odżywiania.

 

15. W klasach 6 SP został ogłoszony Konkurs na najzdrowsze menu tygodniowe ucznia szkoły sportowej. Do dnia 30 kwietnia 2014 prace konkursowe były składane u pani Moniki Kality-Szromek. Ogłoszenie wyników konkursu miało miejsce 20 maja 2014 podczas szkolnych obchodów Dnia Europy. W tymże dniu zwycięzcy konkursu – Kinga Malinowska, kl. 6a (pierwsze miejsce) oraz Dominik Kauczor kl. 6a (drugie miejsce) otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz nagrody książkowe ufundowane przez Radę Rodziców.

16. Z okazji Światowego Dnia Zdrowa w dniu 7 kwietnia przygotowano dla uczniów kl.6b owocowy poczęstunek wraz z krótką prelekcją zachęcającą do zmiany nawyków żywieniowych m.in. do rezygnacji ze słodyczy na rzecz owoców i warzyw zawierających cenne witaminy i minerały.

17. 13 czerwca 2014 r. w auli szkoły odbyło się dla klas 1-3 SP uroczyste podsumowanie działań w ramach zagadnienia „Zdrowe odżywianie się”. Uczniowie obejrzeli też przedstawienie o tematyce profilaktycznej pod tytułem „Słodka kraina”. Zostało ono przygotowane przez zespół teatralny ze świetlicy pod opieką Joanny Stokłosy i Natalii Bremer.

18. Wszystkie klasy 1-3 SP otrzymały ulotkę w formie plakatu „Szlachetne zdrowie”. Plakaty wykonała Natalia Bremer.

II. Zagadnienie „Higiena osobista”

1.    Od września 2013 r. prowadzi się edukację prozdrowotną uczniów i rodziców poprzez zmieniane co miesiąc tematyczne gazetki w gablotach higieny szkolnej. Poruszano w nich następujące problemy:
- Czystość osobista i otoczenia, problem wszawicy
- Higiena jamy ustnej, technika mycia zębów
- Stres ucznia
- Prawidłowa postawa ciała
- Kalendarz szczepień ochronnych
- Szczepienie WZW i przeciwgrypowe
- Uwaga meningokoki -  zapalenie opon mózgowych, sepsa, wysypka krwotoczna
- Antybiotyki – przeciwwskazania
- Rzuć palenie razem z nami, wpływ palenia na zdrowie
- Światowy Dzień Walki z AIDS, zagrożenie wirusem HIV
- Jak rozmawiać z dzieckiem o szkodliwości narkotyków i alkoholu.

2. Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych i wychowawcy klas realizują ze swoimi uczniami programy na temat zdrowia.

3. W gabinecie profilaktycznym prowadzi się rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami na temat problemów zdrowotnych.

 

4. Pielęgniarka szkolna, zgodnie z grafikiem, prowadzi wśród uczniów następujące działania profilaktyczne: fluoryzacja zębów dla uczniów z klas 1-6 SP; badania profilaktyczne dla uczniów z klas 1 i 5 SP oraz III Gim.; bilans zdrowia dla uczniów z klas 1 i 3 SP oraz I Gim.

W II półroczu roku szkolnego 2013/2014 w ZSS nr 1 przeprowadzono liczne działania mające na celu profilaktykę prozdrowotną:

1. W gablotach szkoły pojawiły się gazetki tematyczne, przygotowane przez pielęgniarkę szkolną, wzbogacające wiedzę uczniów na temat higieny i zdrowia:
- Dojrzewanie fizyczne i emocjonalne dziewcząt i chłopców
- Stres – przyczyny i objawy
- Asertywność
- Znaczenie ruchu dla młodego organizmu „Trzymaj formę”
- Zapobieganie wadom postawy – badania ortopedyczne
- Pierwsza pomoc przedmedyczna.

 

2. Pielęgniarka szkolna zorganizowała dla uczniów projekcje filmów w ramach akcji „Rzuć palenie razem z nami”, „Światowy Dzień Walki z AIDS”, „Zdrowe serce”.

3. W zakresie działań praktycznych na rzecz higieny i zdrowia przeprowadzono:
- szkolenie „Udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej” dla uczniów klas 6 (p. Kornelia Baljon, pielęgniarka szkolna p. Halina Kurzaczek)
- wywiady uczniów z pielęgniarką w związku z obchodami Dnia Pielęgniarki
- pogadanki na temat bezpiecznego wypoczynku letniego – uwaga na oparzenia, ukąszenia, skoki do wody
- badania słuchu w klasach 1 SP
- pomiary ciśnienia tętniczego
- badania bilansowe w klasach 1 i 3 SP oraz I Gimnazjum
- badania przesiewowe w klasach 5 SP i III Gimnazjum
- badanie ortopedyczne dla uczniów klas 3 SP (Trzymaj się prosto).

4. W maju pani Kornelia Baljon przeprowadziła w klasach 5c i 5e prezentację multimedialną na temat „Honorowe krwiodawstwo i działalność charytatywna PCK”, przybliżającą uczniom zagadnienie działalności PCK.

III.Zagadnienie „Aktywność fizyczna”

1. W listopadzie 2013 r. odbyły się zawody lekkoatletyczne dla „Biegaj z Kusym” dla uczniów klas 3 SP, które obejmowały biegi na 60m i 300m. Organizatorami imprezy byli nauczyciele wychowania fizycznego i wychowawcy klas 3 SP.

2. W styczniu 2014 r. nauczyciele wychowania fizycznego zorganizowali dla uczniów klas sportowych LA 4 – 6 SP halowy konkurs skoku wzwyż.

3. W ramach organizacji Dnia Promocji Zdrowia nauczyciele wf i wychowawcy klas zorganizowali:
- dla uczniów klas 2 SP imprezę sportową „Bieg po zdrowie”
- pokaz ratownictwa wodnego.

4. W kwietniu 2014 r. nauczyciele wf zorganizowali Mistrzostwa szkoły w LA.

5. W czerwcu, jak co roku, odbyły się imprezy związane z obchodami Dni Sportu. 16.06.2014 o raz pierwszy w ramach obchodów Dni sportu zorganizowano Festiwal Piosenki Sportowej. Pomysłodawcą i koordynatorem była pani Maria Poznańska a współorganizatorami panie Bożena Przybylska, Bożena Koteja i pan Romuald Kolasiński.

6 W maju 2014 r. pani Monika Kalita – Szromek zorganizowała dla uczniów rajd rowerowy, którego celem było promowanie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej.

Szczegółowe sprawozdania z działalności sportowej szkoły znajdują się na stronach internetowych szkoły.
Podsumowanie:

1. W realizacji projektu „Zdrowie na start” wzięło udział wielu uczniów ZSS nr 1 oraz liczni nauczyciele i pracownicy.

2. Większość zadań została zrealizowana. Z powodu długiej nieobecności (urlop opiekuńczy – Magdalena Małek) organizatora nie zrealizowano corocznych imprez     o charakterze sportowym – zajęcia aerobiku i aquaareobiku oraz Szkolnych Mistrzostw tanecznych i Mistrzostw szkoły w jeździe na rolkach. Częściowo zrealizowano zadanie „Prelekcje dla klas”, których celem było wzbogacenie wiedzy uczniów na temat wpływu sposobu odżywiania się na zdrowie (odpowiedzialny pan Korneliusz Kościelniak). Prelekcje takie odbyły się tylko w klasach 6a i 6e.

3. Realizacja projektu „Zdrowie na start” dokumentowana była w kronice przez panią Marię Poznańską a prezentowana na stronach www szkoły przez Bożenę Koteję.

4. Dziękujemy wszystkim nauczycielom, współpracującym wychowawcom klas, intendentce, higienistce, wychowawcom świetlicy, którzy włączyli się do realizacji projektu „Zdrowie na start”, podkreślając tym samym szczególny charakter naszej szkoły, jako placówki promującej zdrowy styl życia.

Opracowanie: Bożena Koteja

 

 

„Wiem co jem – czyli jak uczyć dzieci i młodzież zdrowego odżywiania się ?”

    W roku szkolnym 2012/2013 w naszej szkole prowadziliśmy akcję promującą racjonalne odżywianie się dzieci i młodzieży „Wiem, co jem”. W ramach tej akcji zaplanowano i przeprowadzono następujące działania:

1. diagnozę sytuacji żywieniowej uczniów w przedziałach wiekowych 6-9, 10-13, 14-16 lat;
2. cztery prelekcje na temat zdrowego odżywiania się dla nauczycieli, pracowników, rodziców i uczniów;
3. konkurs literacki dla klas 2 i 3 SP;
4. konkurs wiedzy dla klas 2 i 3 SP;
5. konkurs plastyczny dla klas 1 SP;
6. opracowanie i rozdanie ulotki na temat zdrowego odżywiania się.

    We wrześniu 2012 r. wychowawcy świetlicy przeprowadzili w formie wywiadu diagnozę sytuacji żywieniowej uczniów z klas 1-3 SP. Podobna diagnoza, w formie ankiety, została przeprowadzona wśród uczniów klas 4 – 6 SP oraz klas gimnazjalnych  Na podstawie wyników diagnozy wychowawca świetlicy mgr Natalia Bremer opracowała ulotki informacyjne na temat zdrowego odżywiania się dzieci. 4 października 2012 r. zorganizowano w auli prezentację dla nauczycieli i rodziców uczniów w wieku wczesnoszkolnym. Prelegent, specjalista dietetyki mgr Korneliusz Kościelniak, omówił następujące zagadnienia:

1.    dane statystyczne na temat otyłości wśród dzieci oraz jej przyczyny i skutki;
2.    sposób odżywiania się ludzi w dawnych czasach i obecnie;
3.    znaczenie pierwszego posiłku w rozwoju dziecka;
4.    jak uczyć dziecko zmiany nawyków żywieniowych;
5.    praktyczne sposoby na zachęcenie dziecka do spożywania warzyw;
6.    jak skomponować zdrowe i smaczne drugie śniadanie oraz inne posiłki;

W drugiej części spotkania kierownik świetlicy mgr  Bożena Koteja zaprezentowała i rozdała rodzicom i nauczycielom ulotkę omawiającą sytuację żywieniową uczniów naszej szkoły oraz wyjaśniającą zasady zdrowego odżywiania się. Skomentowała też zaobserwowane w stołówce szkolnej zachowania i nawyki żywieniowe dzieci.

Na zakończenie odbyła się prezentacja kilku zdrowych produktów oraz degustacja przygotowanych przez mgr Korneliusza Kościelniaka potraw. Zebrani otrzymali też przykładowe przepisy na zdrowe posiłki.

    20.11. 2012 r. odbyło się podobne spotkanie dla rodziców i nauczycieli uczniów z klas 4-6 SP a 6.12. 2012 r. prezentacja skierowana była do pracowników szkoły i innych osób zainteresowanych tematem. Ostatnie szkolenie „Wiem, co jem” przeznaczone było dla uczniów gimnazjum i ich rodziców oraz wychowawców i odbyło się 11.04.2013 r. Podczas tego spotkania prelegent przybliżył słuchaczom m. innymi problem prawidłowego żywienia młodych sportowców. Mgr Natalia Bremer omówiła wyniki diagnozy sytuacji żywieniowej i rozdała opracowaną przez siebie ulotkę informacyjną.
W szkoleniach „Wiem, co jem” wzięło udział kilkadziesiąt osób.

Z przyjemnością informujemy, że na stronach internetowych szkoły umieszczać będziemy informacje o działaniach profilaktycznych podejmowanych na rzecz zdrowego stylu życia i racjonalnego odżywiania się uczniów oraz ciekawostki związane z tymi tematami.

---

Wszyscy doskonale wiemy, jak ważna jest estetyka podawanych posiłków. Potrawa zaserwowana w ciekawy i niecodzienny sposób, zachęca do zjedzenia! Prezentujemy wam zdjęcia zaczerpnięte z Internetu przedstawiające kreatywny sposób podawania posiłków. Mamy nadzieję, ze zachęcą was do wykonania tak smacznych kompozycji! Życzymy smacznego.

---

Warzywa i owoce są pożywne, dostarczają witamin, składników mineralnych, na bieżąco zaopatrują organizm w substancje, których ten nie jest w stanie odłożyć "na zapas". Poza tym są pyszne i...interesujące. Myślisz, że o warzywach, owocach i sokach wiesz wszystko? Co powiesz o tym?

- Awokado jest składnikiem wielu kosmetyków.

- Na świecie jest obecnie 10 tysięcy odmian jabłek! Są one drugim, po winogronach, najczęściej uprawianym gatunkiem owoców.

- Mango – rośnie na wiecznie zielonym drzewie, które żyje do 300 lat. W Indiach zwą je "owocem bogów".

- Amerykańskim kupcom ananas przypominał skrzyżowanie sosny (pine) i jabłka (apple), stąd jego angielska nazwa: „pineapple”.

- Sok z owocu granatu nazywa się grenadyną.

- W pełni dojrzałe drzewo pomarańczowe może dawać do tysiąca owoców rocznie przez 50–80 lat!

- Pomidory zostały przywiezione do Europy przez Kolumba. Początkowo uważano je wyłącznie za roślinę ozdobną. Pomidory występują w 4 odmianach: czerwonej, żółtej, zielonej oraz...czarnej. Nazwa pomidor pochodzi od francuskiego wyrażenia „pomme d’or” – czyli „złote jabłko”. W znaczeniu botanicznym pomidory to owoce, nie warzywa! W hiszpańskim mieście Bunol odbywa się słynna bitwa na pomidory – La Tomatina. Po spotkaniu ze skunksem, sok pomidorowy pomoże usunąć „przykry” zapach!

- Ogórki są jednymi z najdłużej uprawianych warzyw. Przygoda ludzkości z nimi zaczęła się około 10 000 lat temu.

- W starożytnym Egipcie zakazano jeść cebulę w święta, bo miał to być okres radości, a nie płaczu!

 

---

 

Witaminy mają kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia. Dzięki informacjom zaczerpniętym z portalu internetowego, dowiecie się, w jakich produktach możemy znaleźć poszczególne witaminy oraz jaka jest ich rola w naszym organizmie.

Witamina B3 – ładna skóra
Utrzymuje w dobrej kondycji skórę i zapewnia jej ładny koloryt, bo usprawnia przepływ krwi w naczyniach. Obniża ciśnienie, zapobiega migrenie, uśmierza ból głowy. Witamina B3 jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego. Główne źródła: orzechy ziemne, otręby pszenne, wątróbka, tłuste ryby, drób, suszone brzoskwinie. 

Witamina A – dobry wzrok
Zapobiega tzw. kurzej ślepocie i pomaga w leczeniu chorób oczu. Wpływa na zwiększenie odporności na zakażenia, wzmacniając błony śluzowe nosa, gardła, płuc i jelit. Występuje
w dwóch postaciach: jako retinol w produktach pochodzenia zwierzęcego; beta-karoten
w produktach roślinnych. Główne źródła: żółtka jaj, pełne mleko i jego przetwory, wątroba, tłuste ryby morskie, owoce i warzywa o czerwonym, pomarańczowym i zielonym kolorze.

 
Witamina B1 - żywy intelekt
Jest niezbędna dla prawidłowej pracy układu nerwowego. Przyśpiesza gojenie się ran, uśmierza ból i zmniejsza ryzyko ukąszeń przez komary. Główne źródła: drożdże, jaja, ziarno zbóż, pestki słonecznika, suszone owoce, orzechy.

Witamina B6 – gładka cera
Koi podrażnienia skóry i pomaga walczyć z trądzikiem, bo reguluje pracę gruczołów łojowych. Jest niezbędna do wytwarzania czerwonych krwinek, przeciwciał i hormonów. Podnosi odporność organizmu i korzystnie wpływa na układ nerwowy. Główne źródła: ziarna zbóż, banany, orzechy, ryby, drób, mleko, awokado. Dzienne zapotrzebowanie zapewni np. mleczny koktajl z banana i 4–5 orzechów włoskich.

Witamina C – dobra odporność
Odtruwa organizm, pobudza odporność i chroni serce. Ma właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze w stosunku do niektórych drobnoustrojów. Główne żródła: owoc dzikiej róży, czarna porzeczka, papryka, brukselka, kalafior, szpinak, truskawki, kiwi, cytrusy, pomidory. Dzienne zapotrzebowanie zaspokoi np. niewielka papryka lub szklanka soku z czarnej porzeczki.

Witamina E - dłuższa młodość
To antyutleniacz o wyjątkowej mocy – uniemożliwia wolnym rodnikom niszczenie włókien kolagenowych, od których zależy jędrność skóry. Odnawia lipidy międzykomórkowe, nazywane cementem skóry, wzmacnia naczynia krwionośne. Bierze udział w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi. Główne źródła: oleje roślinne tłoczone na zimno, migdały, orzechy ziemne i włoskie, sałata, kapusta, szprotki, masło. Dzienne zapotrzebowanie zaspokoi np. surówka z kapusty posypana obficie płatkami migdałowymi lub 3 łyżki oleju sojowego tłoczonego na zimno.

 

---

 

Ciekawostki na temat bananów:      
       
•    Banan w języku arabskim oznacza „palec”,

•    Banan jest zdecydowanie najczęściej spożywanym owocem w USA,

•    Regularne jedzenie bananów chroni układ krążenia. Owoce są źródłem potasu, obniżającego ciśnienie tętnicze krwi. Ponadto, zawierają niemal tyle samo pektyn, co jabłka. Dzięki temu mogą obniżać poziom cholesterolu, zapobiegając miażdżycy.

•    Koktajl przyrządzony z banana i szklanki mleka ułatwia zasypianie,

•    Dieta bogata w banany wspomaga układ nerwowy. Średni owoc zawiera niemal tyle samo magnezu, co garść orzechów. Pierwiastek ten bierze udział w dostarczaniu energii do mózgu. Dzięki temu banany poprawiają pamięć i koncentrację,

•    Banany pozwalają utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi.

 

Kącik kulinarny - Przepis na placuszki bananowe

Potrzebne produkty: (na 4 porcje)
•    4 dojrzałe banany,
•    2 łyżki soku z cytryny,
•    4 łyżki mąki pszennej,
•    2 łyżki mąki ziemniaczanej,
•    1 jajko,
•    4 łyżki cukru,
•    ¼ szklanki mleka,
•    ½ łyżeczki proszku do pieczenia (niekoniecznie),
•    oliwa z oliwek do smażenia.

Sposób przyrządzenia:

Banany należy obrać ze skórki i dokładnie rozgnieść (można wrzucić kawałki bananów do blendera i zmiksować). Następnie, do rozgniecionych bananów dodajemy pozostałe składniki i mieszamy.
Kolejnym krokiem jest rozgrzanie oliwy z oliwek na patelni i rozłożenie masy za pomocą łyżki. Placuszki smażymy z obu stron na rumiano. Gotowe danie podajemy z cukrem pudrem.

 

Smacznego! :-)

 

---

 

Truskawki

Czy wiesz że...? :)
      
• Truskawka powstała w XVIII wieku na polecenie francuskiego króla Ludwika XIV, w wyniku skrzyżowania dwóch odmian poziomek: wirginijskich i olbrzymich chilijskich.
• Po raz pierwszy truskawki w sklepach pojawiły się w Anglii, około 1830 roku. Wcześniej z powodu wysokiej ceny jadane były tylko na królewskich dworach.
• Obecnie występuje ponad 2000 gatunków truskawek.
• Zawartość witaminy C w truskawkach jest wyższa niż w cytrusach.
• 100g tego owocu dostarcza tylko 32 kcal.
• Z powodu kształtu przypominającego serce oraz czerwonego koloru, truskawka stała się symbolem greckiej bogini miłości – Wenus.

 

Zapraszam do kącika kulinarnego! Jak wykonać pyszny truskawkowy koktajl?

Potrzebne składniki:
• 250 g truskawek
• 1 litr jogurtu naturalnego, mleka, maślanki, kefiru lub śmietany.
• 1-2 łyżki cukru trzcinowego, białego, miodu lub syropu z agawy
• mięta do przybrania

Przygotowanie:
1. Truskawki należy umyć, osuszyć i obrać z zielonych szypułek.
2. Do blendera należy włożyć owoce, dodać cukru, jogurt i miksować na wysokich obrotach.
3. Na koniec rozlać do szklanek i podać ozdobione listkami mięty

 

Smacznego! ;)

Wigilia – zdrowie na świątecznym stole

 

 

            Święta kojarzą nam się z mnóstwem pyszności na talerzu. Pamiętajmy, że świąteczne potrawy mogą być nie tylko pożywne ale i zdrowe. Oto kilka przykładów:

1. pomarańcze, grapefruity, mandarynki – obecne w nich kwasy organiczne pobudzają żołądek do wydzielania soków trawiennych, dzięki czemu łatwiej mu strawić tłuste i obfite posiłki.
2. grzyby – zawierają prowitaminę D, która ma duży wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową. Dostarczają też organizmowi miedzi, która wpływa na elastyczność skóry i piękny wygląd paznokci i włosów.
3. bakalie – suszone jabłka, morele, śliwki, żurawina a także orzechy i rodzynki to najzdrowsze słodycze! Dostarczają błonnik pokarmowy, który usprawnia pracę jelit, ponadto zawierają witaminy, minerały, białko i zdrowe tłuszcze.
4. buraki – zawierają żelazo i kwas foliowy, który jest niezbędny do właściwej syntezy czerwonych krwinek; sok z kiszonych buraków to najlepszy naturalny środek przeciwnowotworowy - wychwytuje we krwi wolne rodniki.
5. kapusta – w 100g kapusty znajduje się tyle witaminy C, ile w takiej samej ilości cytryny. Zawiera związki siarki, pozytywnie wpływających na kondycje skóry.
6. kutia – to tradycyjna potrawa z maku, miodu, bakalii i ziaren pszenicy. Jest bardzo kaloryczna ale ma też działanie zdrowotne. Jest źródłem białka, cynku, selenu, żelaza, wapnia, magnezu, witaminy E i witamin z grupy B.
7. śledzie – nazywane są „morskim srebrem”, zawierają pełnowartościowe białko, kwasy tłuszczowe z grupy omega-3, cenną witaminę D oraz składniki mineralne, m. innymi potas, magnez, żelazo, jod, fluor. Śledzie w diecie mają działanie przeciwzapalne, antyrakowe oraz regulujące ciśnienie krwi.
8. ryba w galarecie – jest niskokaloryczna i lekkostrawna. Galareta jest źródłem aminokwasów, wzmacnia skórę i stawy, poprawia stan włosów i paznokci.

 

Dobre rady dla osób, które boją się utyć:

- rodzynki w serniku można zastąpić suszonymi jagodami, można też ozdobić nimi pierniczki;

- zamiast białej bułki można użyć do pasztetu kaszę jaglaną;

- jarmuż to ciekawy zamiennik spożywczy, który można użyć do bigosu lub jako nadzienie do pierogów i krokietów;

- zdrowy i i pyszny deser z kaszy jaglanej: 100g kaszy jaglanej opłucz, wsyp do garnka, dodaj pokrojone jabłko i szczyptę soli. Zalej wodą i gotuj na małym ogniu ok.15 minut. Na patelni podgrzej 1 łyżkę masła z 2 łyżkami miodu, smaż na nim pokrojoną pomarańczę ok. 2 minut. Dosyp żurawinę i dodaj do kaszy. Jest to danie dla 2 osób, do spożycia na ciepło. Smacznego!